بازار بیمه یک بازار رقابتی تلقی نمی شود!

الفبا : پریسا منیر - بازار بیمه به علت نفوذ دولت هرگز یک بازار رقابتی تلقی نمی شود چرا که نهاد قانون گذار نیز یک نهاد دولتی است.

یکی از معضلاتی که امروزه صنعت بیمه را درگیر کرده بحث ساختار بازار است. به این ترتیب که نزدیک به ۴۰ درصد از سهم بازار بیمه توسط بازار دولتی یعنی بیمه ایران اداره ‌می‌شود. همچنین تعدادی از شرکت های بزرگ مثل آسیا، دانا و البرز هم که تقریبا حالت خصولتی دارند و مشمول اصل ۴۴ هستند از دولتی به خصوصی تبدیل شده‌اند؛ با این حال همچنان توسط دولت که هنوز دارای سهامی در این شرکت‌ها است اداره می‌شوند.
سیاست گذاری و تعیین هیات مدیره‌های این شرکت ها به عنوان اداره کننده‌های اصلی آنها نیز توسط دولت مدیریت می‌شود. رشته شخص ثالث یکی از رشته های بزرگ و مهمی است که در صنعت بیمه درحال فعالیت است و حدود ۴۰ درصد از بازار کل صنعت بیمه را به خود اختصاص داده است. شرکت های بیمه‌ای در بخش شخص ثالث قابلیت فعالیت‌های رقابتی ندارند و کاملا به صورت دستوری از سوی نهاد ناظر و دولت فعالیت می‌کنند؛ به این ترتیب سیاست گذاری بیمه کاملا دولتی بوده و نبود رقابت در آن معضلی است که این صنعت را درگیر کرده است.
با توجه به وارود نشدن سندیکای بیمه گران به بحث قانون گذاری، بیمه مرکزی به عنوان متولی صنعت بیمه و نهاد ناظر عمدتا نقش قانون گذاری را دارد و خود را حافظ منافع بیمه گذاران معرفی می‌کند. از سوی دیگر سندیکا به عنوان واحدی که قرار است حافظ منافع بیمه گران باشد از زمان تاسیس تاکنون موفق به انجام فعالیتی واضح نشده و عمدتا تحت شعاع نهاد ناظر بیمه مرکزی است و به گونه‌ای جاده صاف کن آن است. به همین دلیل سندیکای بیمه گران نتوانسته به خوبی با اقدامات شرکت‌های بیمه گر مقابله کند و حتی حافظ منافع آنها باشد.
در اتفاقات مختلف از جمله بلای طبیعی بلافاصله شاهد تعیین تکلیف نهاد ناظر و یا افرادی خارج از صنعت بیمه برای شرکت‌های بیمه بوده‌ایم، که چه کارهایی باید بکنند. این عمل کاملا دور از اخلاق حرفه ای و بیمه گری است و هیچ نهادی نتوانسته با جلوگیری از این رفتارها از بیمه گران دفاع بکند.
با توجه به این که این معضلات ساختاری هستند اگر با مدیریت لازم حل شوند و بیمه گران بتوانند در بازار بیمه مطرح شوند شاید بتوانیم شاهد تحولاتی در صنعت بیمه باشیم.
انتظاری که ما از استارت آپ های حوزه بیمه داشته‌ایم رخ نداده، چراکه به دلیل الزام در صنعت بیمه و اجباری بودن شخص ثالث، در بحث استارت آپ های بیمه ای و فروش‌های الکترونیکی با یکسری محدودیت ها مواجه شده‌ایم .
در پایان بحث انسجام یک کور بیمه ای در صنعت بیمه از دیگر مسائل این صنعت به شمار می‌آید، حدود ۲۲ شرکت بیمه ای از یک کور بیمه استفاده می کنند و این اتفاق خطرات و معضلات خودش را دارد که در شرکت ها شاهد این مشکلات هستیم.