رسالت سدسازی، ذخیره آب یا بحران بی‌آبی
الفباخبر - گروه اجتماعی: مشکل آب به‌ویژه در روستاهای خوزستان، از سال‌های گذشته تاکنون به قوت خود باقی است. این در صورتی است که استان خوزستان یکی از پر آب‌ترین استان‌های کشور ما است.
به گزارش الفباخبر، این روزها مشکل کم آبی در استان خوزستان به یکی از معضلاتی تبدیل شده که اعتراض مردم را برانگیخته است. در میان بحران خشکیدگی تالاب هورالعظیم و رودخانه کرخه در غرب خوزستان، تصویر اهالی روستای زهیریه در بخش نیسان شهرستان هویزه که در کنار تاسیسات نفتی به‌دنبال تانکرهای آب شرکت‌های نفتی روانه شده‌اند، واکنش‌های بسیاری به‌دنبال داشت؛ زهیریه اما تنها روستای بی‌آب نیست. شمال خوزستان هم با اینکه در محاصره سدهای بزرگ است، اما دست کمی از دیگر نقاط استان ندارد. بخش دهدز در شهرستان ایذه با ۱۰۰روستا در فاصله ۵کیلومتری در میان سدهای کارون ۳و کارون ۴قرار دارد؛ این بخش که همیشه با مشکل آب مواجه بوده، با آمدن خشکسالی اکنون در شرایط دشوارتری قرار دارد. در مرکز خوزستان هم با وجود رودخانه کارون، وضع آب روستاها همین‌قدر آشفته است. بعد از ماجرای اعتراض اهالی بخش غیزانیه در شرق اهواز به بی‌آبی در تابستان ۹۹، قرار بود مشکل آب روستاها حل شود اما هنوز تعداد زیادی از ۸۰روستای این بخش یا بی‌آب هستند و یا روزی چند ساعت آب می‌گیرند.حال سوال اساسی این است که باتوجه به این مورد که استان خوزستان یکی از پر آب‌ترین استان‌های ایران است آیا تغییرات اقلیمی منجر به این وضعیت در استان خوزستان شده‌اند یا سوءمدیریت‌ها این استان را با کم آبی مواجه ساخته است؟
اعتراض مردم چند شهر خوزستان
در پی مشکلات بی‌آبی در خوزستان، مردم با برگزاری تجمعاتی در برخی شهرها خواستار رسیدگی به این مشکل و تامین حق‌آبه رودخانه‌ها شدند. مشکل کم‌آبی رودخانه‌های خوزستان به ویژه کرخه در روزهای اخیر منجر به بروز مشکل کمبود آب کشاورزی و آب شرب در مناطق روستایی شد.در حمیدیه، شادگان، سوسنگرد و منطقه زرگان اهواز تعدادی از اهالی با اعلام نارضایتی از وضعیت موجود، نسبت به عدم تامین حق‌آبه تالاب‌ها و رودخانه‌ها وهمچنین پروژه‌های انتقال آب کارون ابراز نگرانی کردند.همچنین چندین جوان در برخی از جاده‌ها در ماهشهر، کوت عبدالله، خرمشهر و ملاثانی اقدام به آتش زدن لاستیک و بستن جاده کردند که عبور و مرور خودروها برای دقایقی مختل شد اما با حضور نیروهای انتظامی بدون هر گونه درگیری اکنون ترافیک در همه جاده‌ها روان شده است.فریدون بندری سرپرست فرمانداری بندرماهشهر اظهار کرد: مسدود کردن مسیر بندرماهشهر به بندرامام خمینی بصورت جدی وجود نداشته و فقط تعداد اندکی افراد نوجوان در پی فراخوانی در فضای مجازی به دلیل مشکلات بی‌آبی اقدام به این کار کردند.وی افزود: از شروع این اقدام دقایق اندکی سپری شده بود که با حضور نیروهای انتظامی و آتش نشانی مشکل رفع و اکنون مسیر مذکور کاملا امن و قابل استفاده است.
خوزستان مشکل کمبود منابع آب ندارد
مهران فاطمی اقلیم شناس در خصوص چرایی بی‌آبی استان خوزستان گفت: «مشخص است که سوء مدیریت‌ها باعث کمبود آب در این استان شده است. به نظر من مشکل آب شرب مردم خوزستان مشکل سوء مدیریت، عدم توجه به این منطقه و عدم رسیدگی‌ها است زیرا این منطقه مشکل کمبود منابع آب ندارد.این استان به خلیج فارس نزدیک است مملو از رودخانه و سد است نباید در این استان مشکلی به نام مشکل کمبود آب شرب وجود داشته باشد.
تغییرات اقلیمی یکسری ناهنجاری‌های آب و هوایی ایجاد کرده است کما اینکه در بسیاری از استان‌های ایران مانند یزد، اصفهان، سمنان، کرمان و… برخی از این ناهنجاری‌ها به وجود آمده است. اما چرا این استان‌هایی که از منابع عظیم آب هم به دور هستند و دچار وضعیت خشکسالی بدتری هستند مشکل آب شرب در این میزان ندارند؟ اما خوزستانی که پر از منابع آب است چرا باید دچار مشکل آب باشد؟ این به دلیل عدم رسیدگی و عدم اختصاص اعتبارات به این استان است.این استان در مسائل دیگر مانند گاز هم دچار مشکل است. استان خوزستان به دلیل ضعف مدیریت داخلی و مدیریت مرکزی درگیر چنین مشکل‌هایی شده است. به نظر من مسئله آب خوزستان کاملا به رفع سوء مدیریت‌ها قابل حل است.»
این استان از سهم آب رودخانه‌ها محروم شده است
حسین آخانی بوم شناس، کارشناس محیط زیست و استاد دانشگاه تهران نیز در این باره گفت: «استان خوزستان درست است که یکی از پرآب‌ترین استان‌های ایران است ولی تقریبا بر روی تمام رودخانه‌های پر آبی که به استان خوزستان می‌آیند سدهای بسیار عظیم ساخته شده است و عملا آبی به انتهای این رودخانه‌ها نمی‌رسد. امسال به دلیل مواجه کشور با خشکسالی شدید طبیعی است که سطح بسیاری از این سدها پایین آمده است و ورودی آب آن‌ها کمتر بوده است طبیعی است که آبی اضافه وجود ندارد و این استان از سهم آب رودخانه‌ها محروم می‌شود. سدسازی‌ها تمام سرزمین ایران را خشک کرده است. مدیریت اشتباه وزارت نیرو باعث شد که هر رودی که در ایران جریان داشت با چند سد پوشانده شود و این عملا باعث مرگ تمام رودخانه‌ها در کشور شد. »
استفاده از آب به زیر ساخت نیاز دارد
در آخر اسماعیل کهرم بوم‌شناس و فعال محیط زیست گفت: «در خوزستان چندین رود عظیم وجود دارد.تنها رود آبی کشتیرانی کارون در این استان قرار دارد.این استان پس مسئله کمبود منابع آبی ندارد. استفاده از آب به زیر ساخت نیاز دارد. یعنی اینکه پدران ما هوشمندانه قنات را به دنیا پیشنهاد کردند.این زیر ساخت‌ها در شهرهای کویری مقداری نیاز دارد ولی این زیر ساخت‌ها برای جمعیتی حدود ۳۲ میلیون در نظر گرفته شده است نه برای ۸۰ میلیون نفر جمعیت. اگر میزان آب نسبت به ۴ دهه گذشته ثابت مانده باشد بازهم کفاف ۸۰ میلیون نفر جمعیت را نمی‌تواند بدهد. به تناسب افزایش جمعیت متاسفانه ما اقدام نکردیم که در جاهای مناسب سد بسازیم.
الان سدها باعث خشکی رودخانه‌های استان خوزستان شده است. سدها را ما در جاهایی احداث کردیم که نیاز نبود و الان نتیجه آن کمبود آب است.وقتی سد ایجاد می‌شود در یک طرف آن دریاچه درست می‌شود و این دریاچه تماس آب را با هوا زیاد می‌کند و تبخیر می‌شود. به اندازه‌ای تبخیر به دلیل ایجاد سدها زیاد شده است که حدود یک چهارم آبی که ما مصرف می‌کنیم تبخیر می‌شود.در کشور ما ۹۰ درصد از آب صرف کشاورزی،۶ درصد صرف صنعت و حدود ۴ درصد صرف مصارف خانگی می‌شود.دریاچه سد باعث از دست دادن حدود ۲۵ درصد از منابع آب کشور می‌شود. مسلم است که سوء مدیریت‌ها باعث کمبود آب در این استان شده است.متاسفانه مسئولین به فکر ایران عزیز نیستند که امروز در حال سوختن در بی‌آبی است.برخی از مسئولین تنها در فکر بی‌آبی استان خود بودند و هیچگاه دلیل این کارهایشان مشخص نشد.»
منبع: آفتاب یزد
انتهای پیام
عناوین مهم :
