مصطفی اقلیما در شروع صحبتهای خود با الفباخبر به تفاوت مسئله فردی با مسئله اجتماعی اشاره کرد و گفت: در خصوص مسئله فردی وقتی در یک کلاس درس شخصی معتاد است میگوییم مشکل آن فرد است و با کار کردن روی او مشکلش حل میشود؛ اما در مسئله اجتماعی وقتی ببینیم در آن کلاس از 40 نفر 10 نفر معتادند دیگر نمیگوییم مشکل آن فرد است بلکه مسئله آن محیط است که این افراد را درگیر کرده، پس برای حل مشکل باید کل سیستم آن محیط را تغییر دهیم.
او به اجتماعی بودن مسئله کودکان کار اشاره و تاکید کرد: ما قبل از انقلاب هم مسئله کودکان کار را داشتهایم اما به مرور که این مسائل فردی بوده و به آنها رسیدگی نشده الان به یک فاجعه اجتماعی تبدیل شدهاند. از سوی دیگر مسائل اجتماعی در بلندمدت بوجود میآیند، وقتی 60 سال طول کشیده تا بحث کودکان کار به یه مسئله بزرگ تبدیل شود، برای حلش هم نیاز به یک برنامه 40 ساله داریم.
رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران افزود: برای حل مشکل کودکان کار همه سازمانهای دولتی باید با برنامهریزی کامل و یکنواخت در این جهت حرکت کنند، تا این برنامه بدون تاثیر پذیری از تغییرات حکومتی به راه خودش ادامه دهد و به نتیجه برسد.
*تنها کودکان کار، بچههای دستفروش نیستند
اقلیما در پاسخ به این پرسش که چرا امروز این همه کودک کار داریم؟ تصریح کرد: بعضیها فکر میکنند فقط بچههایی که در خیابانها دستفروشی میکنند کودک کار هستند، نه اینطور نیست. کودکانی که در روستاها، کارخانهها و مغازهها کار میکنند حد و حساب ندارد و آمار دقیقی هم از آنها در دست نیست.
او با بیان اینکه اگر در یکی از کشورهای پیشرفته دو نفر معتاد پیدا شود آن را دو برابر حساب میکنند، اذعان کرد: آماری که دولت ایران می گوید 2.5 میلیون نفر معتاد داریم بر اساس استاندارد دنیا باید دو برابر حساب شود یعنی 5 میلیون معتاد. وقتی هر معتاد را با خانواده خود در نظر بگیریم می توان گفت حداقل 2 میلیون کودک معتاد که یا به خودشان آسیب میزنند یا به دیگران وجود دارد.
رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران ادامه داد: خانوادههای زیادی وجود دارند که با ماهی 700 هزار تومان درآمد نمی توانند از پس مخارج زندگی برآیند، پس فرزندانشان مجبورند در جایی کار کنند؛ از سوی دیگر بچههای طلاق، یا کسانی که پدرانشان معتاد یا در زندان هستند همه کودک کارند، حجمشان وسیع است و بخاطر حقوق کمی که می گیرند کارفرمایان دوستشان دارند.
مسئولان ما صورت پاک کن مسئله شدهاند
اقلیما با اشاره به اینکه پاک کردن صورت مسئله دردی را دوا نمیکند، گفت: اگر بخواهیم این مشکل را برطرف کنیم جمع کردن کودکان کار از سطح شهر کاری را دوا نمی کند، چون صورت مسئله را پاک کردهایم و این کودکان همچنان وجود دارند؛ اگر جمع شده و هر کدام تحویل خانوادهای داده شود دوباره به همین جامعه بازمیگردند و نیاز به منبع مالی دارند.
او ضمن بیان اینکه آسیب این کودکان به جامعه زیاد است، اظهار کرد: کودکی که در نتیجه بیبرنامگی جامعه برای خانوادهاش برای کار وارد جامعه میشود، بخاطر سن کمی که دارد ممکن است وارد گروههای قاچاقچی بیوفتد و برای رفع نیاز مالی تن به این کار بدهد.
این مقام مسئول در ادامه عنوان کرد: 50 درصد افرادی که به جرم دزدی دستگیر می شوند بار اولی ها هستند؛ کسانی که هیچوقت دزد نبودند و از روی نیاز به دزدی رو آوردهاند. کسی که برای بار اول وارد دنیای خلاف می شود با برچسب خلافکاری که به او زده میشود مادام العمر این کاره می شود چون دولت به فکر راهی برای زندگیاش به روش دیگر نبوده.
اقلیما تاکید کرد: مثلا وقتی فردی وارد زندان میشود بخاطر سوء سابقه آن دیگر نمیتواند شغل مناسبی پیدا کند و این کودک بیگناه محکوم مادام العمر می شود؛ چون به دلیل این مسائل به زندان رفته و جامعه هم تا آخر عمر محکومش کرده تا دزدی کند.
او در تشریح مطلب قبل اذعان داشت: وقتی فردی به دنبال یک جرم وارد زندان و سپس آزاد شد یعنی پاک شد؛ ولی در جامعه به جای اینکه سوءسابقه پاک به او بدهند تا بتواند به دور از خلاف جایی کار کند طوری با او رفتار می شود که گویی شخصی که 100 تومان قرض داشته و آن را صاف کرده باز هم بدهکار حساب می شود.
پدر مددکاری اجتماعی ایران افزود: کسانی که سابقه اعتیاد داشته و ترک کردهاند، بچه های پدر یا مادرهای دزد ، معتاد ، زندانی وغیره بیگناهان محکوم مادام العمر هستند که بخاطر گزینش نه می توانند جایی کار کنند نه ازدواج سالم داشته باشند و این یکی از مشکلات این قشر از جامعه است.
اقلیما در ادامه گفت: در زندان برای نگهداری هر زندانی بیش از 3 میلیون تومان هزینه میشود، اگر این مبلغ را تحت نظر مددکاران اجتماعی تا 10 سال به خانوادههای نیازمند میدادند امکان تحصیل برای فرزندانشان مهیا شده و به جای کودکان کار افراد خلاقی وارد اجتماع میشدند که رشد جامعه را به دنبال دارند.
او تصریح کرد: منظور از کودکان کار در یک جامعه، برنامه ریزیها و سیاستهای اشتباه دولتها در آن جامعه است. آسیبهای اجتماعی در کشوری کم است که دارای سازوکار و سیستمهای درست باشد، در این کشور مردم به سمت خلاف نمیروند، دولت برای مردم و برای تحصیل کردههایش برنامه دارد؛ این درحالی است که ما در ایران برای هیچ قشری از جمعیت برنامه نداریم.
پدر مددکاری اجتماعی ایران بیان کرد: در جامعهای که 80 درصد تحصیل کردهها بیکارند چطور بچهای که تخصصی ندارد کار پیدا کند؟ همین کودک کار رفته رفته به یکی از باندهای بزرگ دزدی تبدیل میشود چراکه ما کاری برای حل مسئلهاش نکردیم. او گناهی نکرده، باهوش است و دزد، آدمکش یا روسبی به دنیا نیامده؛ این شرایط اجتماعی موجود است که به اینجا کشاندهاش.
اقلیما اظهار کرد: مشکل این بچهها برای هیچ کس مهم نیست، حتی جمعآوری آنها از سطح شهر توسط شهرداری بخاطر زیبا دیده شدن شهر است و اینکه چه بلایی سر کودکان میآید اهمیتی ندارد. مسئولان ما صورت پاک کن مسئله شدهاند گویی ما این کودکان را در خیابان نبینیم می گوییم وجود ندارند در حالی که با این کار مسئله حل نمی شود بلکه به مسئله بزرگتر تبدیل می شود.
او به اینکه با افزایش تورم و قیمت اجناس در کشور خانه فقیر داغون تر می شود، اشاره کرده و تاکید کرد: کسی که سوار هواپیما میشود وضع مالی خوبی دارد، مثلا تاجر است و وقتی پول بلیط هواپیما بیشتر میشود این فرد قیمت اجناسش را زیاد می کند و در این میان شخص فقیر است که داغون تر میشود.
رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران افزود: بحث کودکان کار یک مسئله بلندمدت و معلولی از علتهاست. این قشر معلول عللی مانند تورم، افزایش قیمتها، بیکاری، قیمت دلار و طلا و مواردی از این قبیل هستند، و تا زمانی که آن زیرساختها اصلاح نشوند کودکان کار وجود خواهد داشت.
در ایران شایستهسالاری و پاسخگویی در قبال مردم وجود ندارد
اقلیما در پاسخ به این سوال که کرونا چه تاثیر بر این قشر داشته؟ عنوان کرد: کرونا مخصوص آدمهای پولداراست، افرادی که زنده ماندن برایشان مهم است و برای زندگی هدف دارند. کودکان کار از همان ابتدای شیوع این ویروس مجبور بودند مانند قبل کار کنند. این ویروس بر روی افرادی که به دنبال نان شب هستند تاثیری نگذاشتهاست؛ چراکه آنها اگر نان شب بدست نیاورند هم میمیرند کرونا بگیرند هم میمیرند.
او تصریح کرد: مسئولین وقتی میگویند افرادی که ماسک نمیزنند باید جریمه بدهند به این فکر نمی کنند که چرا ماسک نمیزنند، چون برای چراها باید هزینه کنند اما اینکه جریمه کنند و پول بگیرند کاری ندارد.
رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران در پایان با اشاره به اینکه من تا الان مسئولی ندیدم که شایسته و در مقابل مردم جوابگو باشد، خاطرنشان کرد: در همه کشورهای دنیا افراد شایسته و پاسخگویی آنها در مقابل مردم، مهمترین اصول برای انتخاب مسئولان کشور هستند. در جامعه ما مدیران از جایگاهی که دارند هیچ آگاهی ندارند. اگر براساس سخنان رهبر در جامعه ما شایسته سالاری و پاسخگویی در قبال مردم وجود داشت 80 درصد از حجم آسیبهای اجتماعی کم می شد.
انتهای پیام