چه کسانی و چه زمانی باید مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کنند؟
الفباخبر - گروه اقتصادی: یکی از مهمترین مباحث مربوط به حوزه حسابداری مالیاتی محاسبه مالیات بر ارزش افزوده است. این نوع مالیات که تقریبا مالیات جدیدی محسوب می‌شود هر سه ماه یکبار محاسبه شده و از مصرف کننده نهایی اخذ می‌شود. مالیات بر ارزش افزوده دارای نکات خاص و قوانین مربوط به خود است که آگاهی از آنها و نحوه محاسبه یکی از مهمترین وظایف حسابدار محسوب می‌شود. در ادامه به بررسی این نوع مالیات و این که چه کسانی در چه زمانی باید مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنند می‌پردازیم.
به گزارش الفباخبر ، یکی از مهمترین مباحث مربوط به حوزه حسابداری مالیاتی محاسبه مالیات بر ارزش افزوده است. این نوع مالیات که تقریبا مالیات جدیدی محسوب می‌شود هر سه ماه یکبار محاسبه شده و از مصرف کننده نهایی اخذ می‌شود. مالیات بر ارزش افزوده دارای نکات خاص و قوانین مربوط به خود است که آگاهی از آنها و نحوه محاسبه یکی از مهمترین وظایف حسابدار محسوب می‌شود. در ادامه به بررسی این نوع مالیات و این که چه کسانی در چه زمانی باید مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنند می‌پردازیم.
مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
برای این که بتوانیم در مورد این مبحث مالیاتی صحبت کنیم نیاز است که بدانید مالیات بر ارزش افزوده چیست. معمولا از زمان تولید تا زمان رسیدن یک محصول به دست مصرف کننده پروسه‌های مختلفی طی می‌شود. در واقع در هر مرحله از تولید ارزش خاصی به محصول افزوده می‌شود و ارزش ریالی محصول افزوده می شود تا جایی که محصول تکمیل شده و برای عرضه آماده می‌شود.
معمولا ارزش افزوده یک محصول از کسر ارزش واقعی کالا یا خدمات از ارزش مواد اولیه خام به دست می آید و مالیت بر ارزش افزوده نیز مالیاتی است که باید برای این ارزش افزوده پرداخت شود. این نوع مالیات یک مالیات غیر مستقیم محسوب می‌شود که در تمام مراحل مختلف تولید، توزیع و عرضه یک محصول یا خدمت محاسبه و اخذ می‌شود. در واقع مالیات بر ارزش افزوده به صورت مرحله ای و از افراد مختلف حاضر در پروسه تولید و عرضه محصول یا خدمات اخذ می‌شود و در نهایت نیز مصرف کننده نهایی باید آن را پرداخت کند.
در واقع در این شکل از مالیات تولید کنده مالیات خاصی را پرداخت نمی‌کند و پرداخت مالیات به صورت مرحله‌ای و از طریق واسطه‌ها به مصرف کننده نهایی می‌رسد.
نحوه محاسبه و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
همانطور که مشاهده می کنید این مبحث کمی پیچیده به نظر می‌رسد، بنابراین یک حسابدار برای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده توانایی و مهارت بالایی داشته باشد. برای دسترسی داشتن به اطلاعات مربوط به محاسبه ارزش افزوده راه‌های زیادی وجود دارد مثلا مطالعه سایت تخصصی در زمینه حسابداری که اطلاعاتی در این رابطه ارائه می دهند اما مطمئن ترین راه گذراندن دوره مالیات بر ارزش افزوده است که باید در یک منبع کاملا مطمئن به زبان تخصصی و روان و با ارائه مثال های عینی و ... گذرانده شود.
پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به صورت دوره‌ای و هر سه ماه یکبار انجام می‌گیرد. در صورت عدم پرداخت و یا عدم ارائه اظهارنامه مودی مجبور به پرداخت جریمه خواهد بود. در واقع هر مودی باید مالیات پرداخت شده توسط خود را از مالیات گرفته شده از خریدار کسر کرده و باقی آن را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند. بنابراین در هر مرحله یک مبلغ مشخص مالیات گرفته می شود و معمولا هر اندازه تعداد مراحل بالاتر باشد، میزان مالیات نیز افزایش می‌یابد. چرا که همانطور که گفتیم ارزش محصول یا خدمات در هر دوره افزایش یافته و قیمت آن نیز افزایش پیدا کرده است.
در نهایت بار اصلی پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بر عهده مصرف کننده نهایی است، به این ترتیب تقریبا تولید کننده در این زمینه هیچ مالیاتی پرداخت نمی‌کند.
ارزش افزوده را با روش های خاصی محاسبه می‌کنند، به طور مثال روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده هر طبقه از کسب و کار با گروهی از طبقه ها و بخش هایی از گروه ها و قسمت‌هایی از بخش‌ها با هم فرق دارد. به طور کل، مالیات بر ارزش افزوده، بر اساس چهار فصل طبقه بندی می‌شود که شامل موارد زیر می‌شود:
- حساب مالیات بر ارزش افزوده خرید کالا یا خدمات
- حساب مالیات بر ارزش افزوده فروش کالا یا خدمات
- حساب عوارض خرید کالا یا خدمات
- حساب عوارض فروش کالا یا خدمات
مبلغ مالیات بر ارزش افزوده بر اساس ارزش کالا یا خدمات محاسبه شده و در صورت حساب خرید درج می‌شود که توسط مصرف کننده نهایی قابل پرداخت است.
مالیات بر ارزش افزوده شامل چه مشاغلی می‌شود
در واقع باید گفت که همه مشاغلی که به هر صورتی با خرید و فروش کالا و خدمات سر و کار دارند شامل قانون مالیات بر ارزش افزوده می‌شوند.
مالیات بر ارزش افزوده به چه کالاهایی تعلق نمی‌گیرد
مشاغلی که کالا و خدمات زیر را ارائه می کنند از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند:
- محصولات کشاورزی فراوری نشده
- دام و طیور زنده و ابزیان و زنبور عسل و نوغان
- انواع کود و سم و بذر و نهال
- آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات، سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی، شیر خشک کودکان
- کتاب، مطبوعات، رفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات
- کالا های اهدایی به صورت بلا عوض به وزارتخانه ها و موسسه های دولتی و نهاد های عمومی غیر دولتی با تایید هیئت وزیران و حوزه های علمیه با تایید حوزه گیرنده هدایا
- کالاهایی که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات وارد کشور می شوند که مازاد آن شامل مالیات خواهد بود.
- اموال غیر منقول
- انواع دارو
- خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیات‌های مستقیم
- خدمات بانکی و اعتباری بانک‌ها و موسسه‌های تعونی و اعتباری، صندوق های قرض الحسنه مجاز و خدمات معامله ها و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورس‌ها و بازار های خارج از بورس.
- خدمات حمل و نقل عمومی مسافری برون شهری و درون شهری
- فرش دستباف
- انواع خدمات پژوهشی و آموزشی
- خوراک دام و طیور
- رادار و تجهیزات کمک ناوبری و هوانوردی ویژه فرودگاه ها
- اقلام با مصارف صرفا دفاعی و امنیتی بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو های مسلح و وزارت امور اتقاصدی و دارایی تهیه و به تصویب هیئت وزیران می رسد.
اصناف معاف از مالیات بر ارزش افزوده
با توجه به مواردی که در قسمت‌های قبل اشاره شد، مشاغل معاف از مالیات ارزش افزوده همچنین اصناف و شرکت هایی که از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند شامل موارد زیر می شود:
- دارایی های غیر قابل انتقال مثل منفعت
- ابریشم
- تولیدات صنتی و صنعتی غذایی مثل روغن نباتی
- بذر های کشاورزی
- اجناس مسافران
- خوراک آبزیان
- داروهای درمانی
یک نکته مهم در مورد مالیات بر ارزش افزوده
یک تصور اشتباه درباره محاسبه ارزش افزوده و مالیات آن وجود دارد و آن این است که این مالیات تنها مخصوص مصرف کننده است اما همانطور که در تعریف ارزش افزوده آوردیم تولید کننده کالا یا خدمات هم باید مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کند بنابراین سهم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در هر مرحله از تولید و عرضه تا مصرف کننده متفاوت است که با توجه به ارزش کالا در هر مرحله محاسبه شده و از مودی دریافت می‌شود.
انتهای پیام
عناوین مهم :
