یک میلیون فرد بدون شناسنامه و میلیون‌ها داستان غم‌انگیز
الفباخبر - گروه اجتماعی: آمار غیر رسمی از حدود یک میلیون فرد بدون شناسنامه در کشور حکایت می کند. گفته می شود بیشترین تعداد این افراد در سیستان و بلوچستان اند. مدیرکل ثبت احوال این استان به خراسان می گوید: بعید به نظر می رسد ایرانی هایی باشند که شناسنامه نداشته باشند.
الفباخبر ، خراسان نوشت: پذیرش درمانگاه برای تعیین وقت،از مرد می خواهد کارت ملی بیمار را بدهد، مرد با صدای آهسته می گوید: کارت ملی ندارد... پذیرش این بار صدایش را بلندتر می کند که «یعنی چی کارت ملی نداره». مرد مجدد و با صدای آهسته می گوید: «خانم این بچه کسی رو نداره...». پذیرش باز هم نمی پذیرد و مرد را به مدیریت درمانگاه ارجاع می دهد. به کودک نگاه می کنم، چهره آرام و شاید کودک هم نباشد، حدود 12-13 سال سن دارد و عینک روی صورتش، نشان می دهد که چشم هایش مشکل اساسی دارد. خانمی که در صندلی کنارم نشسته، نگاهش به بچه می افتد و ناخودآگاه برایش دلسوزی می کند و می گوید: «خدا خیرش بده این مرد رو. اگه این ها نباشند معلوم نیست سر این بچه های بی کس چه می آید...» ماجرای افراد بی شناسنامه، شاید در ابتدا به عنوان یک معضل و موضوع مهم و فراگیر به ذهن نیاید. خصوصا در ازدواج میان ایرانی ها و خارجی ها که قانون جدید مشکل آن ها را تا حدود زیادی برطرف کرده و چنان چه بتوانند مدارک لازم را ارائه دهند، صاحب شناسنامه می شوند. اما به هر دلیل زیاد شدن آن ها و در عین حال نداشتن مدارک هویتی، قطعا از آن ها افرادی «محروم» خواهد ساخت.
یک میلیون بدون شناسنامه؟
برای این که بدانیم تعداد افراد بدون شناسنامه در کشور چقدر است، احتمالا نتوانیم به آماری رسمی دست یابیم. شاید یکی از آخرین اظهارنظرها در این باره به سال 96 برمی گردد که یک عضو وقت کمیسیون اجتماعی مجلس به خبرگزاری مجلس گفته است: «طبق شنیده ها یک میلیون بی شناسنامه در کشور وجود دارد. بیش از 400 هزار نفر از این تعداد ،کودک و 4هزارو 500نفراز آن ها نیز در استان سیستان و بلوچستان زندگی می‌کنند البته صحت این آمارها را نمی توان به درستی تایید کرد و ممکن است تعداد بی شناسنامه ها در کشور بیشتر یا کمتر از این تعداد باشد. این نماینده وقت مجلس همچنین گفته بود: «تعداد زیادی از افراد بی شناسنامه ،حاصل ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه هستند، تعدادی از خانواده ها ،دختر خود را بدون ثبت ازدواج در دفاتر رسمی به عقد اتباع بیگانه درآوردند بنابراین فرزندان آن ها بدون شناسنامه مانده اند و با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند. وی تولد کودکان بی هویت را بحرانی جدی خوانده و افزوده بود: اولین مدرک اساسی که هویت افراد را معرفی می کند داشتن شناسنامه است و کودکان بی هویت در آینده با مشکلات زیادی مواجه خواهند شد.
بیشترین تعداد در سیستان و بلوچستان
طبق گفته های این نماینده سابق مجلس، بیشترین تعداد افراد بی شناسنامه در استان سیستان و بلوچستان هستند که این ادعا ما را به سمت و سوی این استان می کشاند. برای آگاهی بیشتر از وضعیت این افراد با رضا راحت دهمرده مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان گفت وگو می کنم. این مسئول خوش برخورد، می گوید: ثبت احوال در ایران سابقه ای بیش از صد سال دارد و در استان ما هم حدود 95 سال ثبت احوال فعال است و قاعدتا نباید ایرانی بدون شناسنامه وجود داشته باشد. او افراد بدون شناسنامه را چند دسته می داند و این طور تشریح می کند: بیشترین تعداد افراد بدون شناسنامه در سیستان و بلوچستان به گروه فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی بدون مجوز مربوط می شود که متاسفانه ازدواج های آن ها به صورت قانونی ثبت نشده و ولادت فرزندان آنان نیز ثبت نمی شود. دهمرده می گوید: 65درصد کسانی که در سامانه تقاضای شناسنامه، ثبت نام کرده اند، مربوط به همین دسته هستند. دسته دوم گروهی هستند که هیچ گونه مدرک سببی و نسبی ندارند و به صرف سکونت طولانی و بسیار زیاد در ایران ادعای ایرانی بودن می کنند که نمی توان برای این افراد تشکیل پرونده داد و در مواردی هم که بررسی شده، نشان می دهد اغلب این گروه ایرانی نیستند. وی ادامه می دهد: گروه سوم که تعدادشان کم است، افرادی هستند که از پدر و جد پدری ،مدارک نسبی ارائه می دهند که ما مواردی در این زمینه داریم که پس از استعلامات از مراکز ذی صلاح در یک روال عادی کارشان انجام و در صورت تایید برایشان شناسنامه صادر می شود. وی درباره دیگر گروه ها همچون ازدواج مردان ایرانی و زنان خارجی و کودکان بی سرپرست بهزیستی و مراکز مربوط هم می گوید، این موارد چندان مشکل خاصی ندارند و قانون برای صدور شناسنامه آن ها منعی ندارد.
آمار نداریم
از مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان درباره آمار افراد بی شناسنامه می پرسم و عدد یک میلیون نماینده سابق مجلس را برایش بازگو می کنم اما او تاکید می کند که ما در این زمینه آمار مشخصی نداریم. اما اغلب این افراد در حواشی شهرها هستند که در بسیاری از شهرها از جمله در تهران، کرج و... زندگی می کنندکه بیشترشان نیز از مناطق مرزی برای «کار» رفته اند.دهمرده تاکید می کند: «با توجه به این که بیشترین تعداد افراد بی شناسنامه از گروه اول (فرزندان ازدواج خانم ایرانی و مرد خارجی) هستند، چنان چه تقاضای آن ها در روال اداری قرار بگیرد و تایید شود، مشکل بسیاری از آن ها حل می شود.» اگرچه قانون اخیر، مشکل بسیاری از افراد بدون شناسنامه را که اول فرزندان ازدواج مادر ایرانی و مرد خارجی بودند، حل می کند، اما برخی گزارش ها از کندی و سنگینی این روال حکایت می کند.
انتهای پیام
عناوین مهم :
