تحلیل آمار عملکرد صنعت بیمه به روایت سالنامه آماری
الفباخبر - گروه بیمه: آمار صنعت بیمه کشور به تفکیک شرکتها و رشته های بیمه طی سال 1399 در مقایسه با سال قبل می تواند آینه ای در برابر عملکرد شرکت های بیمه بگذارد تا با توجه به شاخص های عملکردی، وضعیت خود را ارزیابی کنند.
به گزارش الفباخبر ،
روند برخی از شاخص ها طی پنج سال اخیر بررسی شده و مرجع آمار عملكرد "حق بيمه تولیدی – خسارت پرداختی - ضريب خسارت" در این فصل، صورتهاي مالي حسابرسي شده شركت هاي بيمه است که در راستای شفاف سازی از نظر مخاطبان و ذینفعان و اهالی رسانه ها می گذرد:
بخش اول) حق بیمه تولیدی
در سال 1399، مبلغ حق بيمه توليدي در حدود 820.3 هزار ميليارد ریال بوده است که در مقایسه با سال گذشته 37.9 درصد افزایش دارد.
33.6 درصد از پرتفوی حق‌بيمه توليدي در بازار بیمه طی این سال به رشته بيمه شخص‌ثالث و مازاد، 19.3 درصد به بيمه درمان و 15.3 درصد به بیمه زندگی(عمر) تعلق دارد.
در سال 1399، سهم بخش غيردولتي از حق بيمه توليدي 68.1 درصد بوده است. همچنین در بررسی سهم شرکتهای بیمه، تعداد 9 شركت بيمه به ترتیب: ايران 31.9 % (بخش دولتی)، آسیا 10.3 %، دانا 8.4 %، پاسارگاد 6 %، دی 5 %، البرز 4.9 %، پارسیان 4.5 %، کوثر 4.3 % و معلم 3.7 % ، در مجموع 79 درصد از حق بیمه تولیدی بازار را به خود اختصاص داده و 21 درصد مابقی حق بیمه، توسط 20 شرکت بیمه دیگر تولید شده است.
بر این اساس، میزان انحصار (شرکتی) در بازار بیمه طی سال 1399 کاهش داشته (22 واحد) و طبق فرمول هرفیندال-هیرشمن (مجموع مجذورات سهم شرکتهای بیمه در بازار) به عدد 1367 رسیده است که حاکی از شبه رقابتی بودن بازار بیمه کشور می باشد. شایان ذکر است، چنانچه شاخص هرفیندال معادل 10،000 باشد، نشان دهنده انحصار کامل در بازار بیمه بوده و اگر کمتر یا مساوی 1000 باشد، رقابت کامل در بازار بیمه را نشان می دهد.
سهم شرکت های بیمه از حق بیمه تولیدی در سال 1399
سهم رشته های بیمه از حق بیمه تولیدی در سال 1399
سهم بیمه زندگی(عمر) از حق بیمه تولیدی بازار طی پنج سال اخیر
سهم بخش غیردولتی در صنعت بیمه طی پنج سال اخیر
میزان انحصار (شرکتی) در بازار بیمه طی پنج سال اخیر
بخش دوم) خسارت پرداختی
در سال 1399، شرکتهای بیمه در مجموع 439.6 هزار ميليارد ریال خسارت پرداخت کرده اند که در مقایسه با سال قبل 30.5 درصد رشد داشته است.
همچنین سهم بخش غيردولتي از خسارت پرداختي صنعت بيمه 66.6 درصد است و 33.4 درصد دیگر به شرکت بیمه ایران (بخش دولتی) اختصاص دارد.
40 درصد از خسارت پرداختی در بازار بیمه طی این سال به رشته بيمه شخص‌ثالث و مازاد، 27 درصد به بيمه درمان و 9.5 درصد به بیمه زندگی(عمر) مربوط می شود.
نمودار حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی طی پنج سال اخیر
بخش سوم) ضریب خسارت
ضریب خسارت عبارت است از: حاصل تقسيم خسارت واقع شده به حق بيمه عايد شده بر حسب درصد که نشان مي دهد چند درصد از حق بيمه ها بابت خسارت خطرهاي تحت پوشش به بيمه گذاران پرداخت شده يا خواهد شد. بر این اساس، ضریب خسارت بازار بیمه با حدود 1.3 واحد کاهش در مقايسه با سال قبل، به 82.3 درصد رسیده است.
تعداد 3 رشته بیمه: کشتی، شخص ثالث-مازاد و حوادث راننده (به ترتیب با 193.9، 108.8 و 86.3 درصد) ضریب خسارتي بالاتر از بازار بيمه داشتند. همچنین ضریب خسارت 10 شركت بيمه: معلم 140.5 %، حافظ 114.4 %، میهن 107.3 %، ملت 102.7 %، سینا 100 %، متقابل قشم 93.8 %، امید 93.8 %، دانا 88 %، آسیا 86.7 % و ایران 85.5 % بالاتر از سطح بازار بوده است.
نمودار ضریب خسارت بازار بیمه طی پنج سال اخیر
آمار عملکرد شرکتهای بیمه در سال 1399 نسبت به سال قبل
|
شرکت بیمه
|
حق بیمه تولیدی
|
خسارت پرداختی
|
ضریب خسارت
|
|
مبلغ
(میلیارد ریال)
|
نرخ رشد
(%)
|
سهم از کل
(%)
|
مبلغ
(میلیارد ریال)
|
نرخ رشد
(%)
|
سهم از کل
(%)
|
مقدار (درصد)
|
تغییر (واحد)
|
|
زندگی خاورمیانه
|
956
|
277/4
|
0/1
|
95
|
191
|
0/02
|
26/6
|
10
|
|
زندگی باران
|
965
|
-
|
0/1
|
14
|
-
|
0/003
|
0/2
|
0/2
|
|
حافظ
|
1,088
|
103/7
|
0/1
|
624
|
11/7
|
0/1
|
114/4
|
34/9
|
|
متقابل کیش
|
1,382
|
71/7
|
0/2
|
150
|
392/3
|
0/03
|
59/2
|
-4/4
|
|
امید
|
1,507
|
55/4
|
0/2
|
846
|
27/6
|
0/2
|
93/8
|
16/6
|
|
متقابل قشم
|
2,115
|
106/5
|
0/3
|
92/6
|
23/7
|
0/02
|
93/8
|
130/5
|
|
آسماری
|
2,476
|
78/8
|
0/3
|
1,319
|
78/3
|
0/3
|
65/9
|
-4/5
|
|
حکمت صبا
|
2,963
|
58/1
|
0/4
|
1,139
|
47/1
|
0/3
|
56/7
|
-15/2
|
|
ایران معین
|
3,104
|
59/7
|
0/4
|
1,397
|
17
|
0/3
|
61/7
|
-34/5
|
|
آرمان
|
3,246
|
-20/4
|
0/4
|
2,632
|
5/6
|
0/6
|
75/4
|
0/7
|
|
میهن
|
3,494
|
13/7
|
0/4
|
2,754
|
23/4
|
0/6
|
107/3
|
8
|
|
تعاون
|
6,319
|
66/4
|
0/8
|
3,408
|
61/2
|
0/8
|
76/6
|
4/7
|
|
تجارت نو
|
11,140
|
90/6
|
1/4
|
4,503
|
40/5
|
1
|
60/4
|
-25/3
|
|
نوین
|
13,763
|
38/9
|
1/7
|
7,983
|
31/2
|
1/8
|
77/3
|
-16/1
|
|
رازی
|
14,156
|
39/5
|
1/7
|
7,869
|
-1
|
1/8
|
69/2
|
-24/4
|
|
سرمد
|
16,288
|
68/8
|
2
|
6,972
|
26/2
|
1/6
|
72/6
|
-12/1
|
|
ما
|
16,543
|
62/4
|
2
|
6,609
|
45/8
|
1/5
|
60/8
|
-14/8
|
|
سامان
|
16,795
|
24/6
|
2
|
7,185
|
11/5
|
1/6
|
66/9
|
-7/2
|
|
کارآفرین
|
17,033
|
39/3
|
2/1
|
6,736
|
4/2
|
1/5
|
53/3
|
-17/3
|
|
ملت
|
18,022
|
38/2
|
2/2
|
8,386
|
19/5
|
1/9
|
102/7
|
-11/2
|
|
سینا
|
18,288
|
36/4
|
2/2
|
11,163
|
45/3
|
2/5
|
100
|
20/8
|
|
معلم
|
30,689
|
29/5
|
3/7
|
22,190
|
46
|
5
|
140/5
|
48/9
|
|
کوثر
|
35,340
|
45
|
4/3
|
20,623
|
54/2
|
4/7
|
78/4
|
2
|
|
پارسیان
|
36,825
|
29/5
|
4/5
|
18,940
|
24
|
4/3
|
68/2
|
-10/2
|
|
البرز
|
40,434
|
29/9
|
4/9
|
21,341
|
12/3
|
4/9
|
73/7
|
-17/4
|
|
دی
|
41,138
|
0/1
|
5
|
26,140
|
18/7
|
5/9
|
70/9
|
2/9
|
|
پاسارگاد
|
49,140
|
52
|
6
|
12,027
|
30/2
|
2/7
|
48/8
|
-19/8
|
|
دانا
|
69,034
|
45/7
|
8/4
|
43,794
|
60
|
10
|
88
|
6/4
|
|
آسیا
|
84,141
|
43/5
|
10/3
|
45,849
|
38/4
|
10/4
|
86/7
|
0/9
|
|
ایران
|
261,904
|
37/9
|
31/9
|
146,838
|
26/2
|
33/4
|
85/5
|
-1/7
|
|
جمع کل
|
820,289
|
37/9
|
100
|
439,615
|
30/5
|
100
|
82/3
|
-1/3
|
آمار عملکرد رشته های بیمه در سال 1399 نسبت به سال قبل
|
شرکت بیمه
|
حق بیمه تولیدی
|
خسارت پرداختی
|
ضریب خسارت
|
|
مبلغ
(میلیارد ریال)
|
نرخ رشد
(%)
|
سهم از
کل (%)
|
مبلغ
(میلیارد ریال)
|
نرخ رشد
(%)
|
سهم از کل (%)
|
مقدار (درصد)
|
تغییر (واحد)
|
|
آتش سوزي
|
37,387
|
53/7
|
4/6
|
12,812
|
70/9
|
2/9
|
49/0
|
-2/2
|
|
باربري
|
12,258
|
71/7
|
1/5
|
2,815
|
15/5
|
0/6
|
70/8
|
-41/0
|
|
حوادث
|
6,273
|
24/1
|
0/8
|
2,073
|
24/6
|
0/5
|
34/0
|
-2/7
|
|
حوادث راننده
|
33,529
|
28/0
|
4/1
|
24,752
|
30/3
|
5/6
|
86/3
|
-10/6
|
|
بدنه اتومبيل
|
72,836
|
67/0
|
8/9
|
28,460
|
24/6
|
6/5
|
51/3
|
-12/4
|
|
شخص ثالث و مازاد
|
275,229
|
34/0
|
33/6
|
176,013
|
26/2
|
40/0
|
108/8
|
1/7
|
|
درمان
|
158,329
|
15/7
|
19/3
|
118,858
|
18/7
|
27/0
|
81/6
|
-3/8
|
|
كشتي
|
11,759
|
119/6
|
1/4
|
4,878
|
182/2
|
1/1
|
193/9
|
52/7
|
|
هواپيما
|
6,938
|
58/2
|
0/8
|
1,004
|
231/3
|
0/2
|
12/3
|
-13/9
|
|
مهندسي
|
14,046
|
43/9
|
1/7
|
5,727
|
220/3
|
1/3
|
62/9
|
30/2
|
|
پول
|
197
|
105/3
|
0/02
|
28
|
45/7
|
0/01
|
2/5
|
-51/8
|
|
مسئوليت
|
37,201
|
38/9
|
4/5
|
19,041
|
50/8
|
4/3
|
70/0
|
10/2
|
|
اعتبار
|
102
|
30/7
|
0/01
|
3
|
-165/3
|
0/001
|
24/0
|
-
|
|
نفت و انرژي
|
28,567
|
116/6
|
3/5
|
1,244
|
111/4
|
0/3
|
8/6
|
-42/6
|
|
زندگي (عمر)
|
125,230
|
44/9
|
15/3
|
41,896
|
57/2
|
9/5
|
79/0
|
32/3
|
|
ساير انواع
|
406
|
362/7
|
0/05
|
11
|
-60/8
|
0/003
|
36/7
|
-52/7
|
|
جمع کل
|
820,289
|
37/9
|
100
|
439,615
|
30/5
|
100
|
82/3
|
-1/3
|
(پیوست) تعاریف و مفاهیم ضروری
حق بیمه تولیدی: منظور مبالغ حق بیمه تولیدی بیمه نامه هایی است که طی دوره گزارش توسط مؤسسات بیمه صادر شده اند. این مبالغ در بیمه های غیرزندگی بر مبنای "حق بیمه صادره" و در بیمه های زندگی بر مبنای "حق بیمه های وصولی (دریافتی)" لحاظ می شود. شایان ذکر است، حق بیمه تولیدی از مجموع "حق بیمه های مستقیم" (تولیدی شعب شرکتهای بیمه)، "حق بیمه های غیرمستقیم" (تولیدی شبکه نمایندگان و کارگزاران بیمه) و "تولیدی شعب خارج از کشور" منهای "حق بیمه برگشتی" حاصل می شود.
خسارت پرداختی: خسارت‌هايي كه طي دوره مورد بررسي توسط شركتهاي بيمه پرداخت شده است "خسارت پرداختي" ناميده مي شود. لازم به ذکر است، خسارت پرداختی (خالص) از مجموع "خسارت پرداختی (ناخالص) بابت بیمه نامه های صادره" و "هزینه های ارزیابی- کارشناسی خسارت" منهای "خسارت بازیافتی" به دست می آید.
ذخیره حق بیمه: عبارت است از حق بيمه هاي مربوط به فاصله زماني بين تاريخ ترازنامه تا انقضاي مدت قراردادهاي بيمه اي.
حق بيمه عايد شده: حق بيمه عايد شده، حاصل جمع حق بيمه تولیدی و تفاضل ذخيره حق بيمه ابتدا و انتهاي سال است. در واقع، "حق بیمه عاید شده" نشان می دهد که چه ميزان از حق بيمه هاي توليدي به دليل انقضاي مدت بيمه نامه ها نصيب شركت بيمه شده است.
توضیح 1: طبق آئين نامه شماره 58.2 (مكمل آئين نامه ذخاير فني موٴسسات بيمه) كه توسط شوراي عالي بيمه در تاريخ 1391.02.26 به تصويب رسيده است، از حق بيمه عايد شده "رشته شخص ثالث و مازاد"، عوارض قانوني (سهم پرداختي به نيروي انتظامي، سازمان راهداري و اورژانس كشور، وزارت بهداشت و صندوق تاٴمين خسارت هاي بدني) كسر مي شود.
توضیح 2: در محاسبه "حق بيمه عايد شده رشته زندگي"، از مجموع ذخاير اين رشته (شامل ذخيره رياضي و ذخاير زيررشته هاي غيراندوخته دار)، مبالغ ذخيره رياضي كسر مي شود.
خسارت معوق: عبارت است از حاصل جمع برآورد خسارات واقع شده اعم از اعلام شده يا اعلام نشده در آخر سال مالي پس از كسر سهم بيمه گر اتكائي كه پرداخت نشده است.
خسارت واقع شده: مجموع خسارت هاي پرداختي دوره مالي به علاوه ما به التفاوت خسارت معوق پايان و ابتداي دوره مالي.
ضريب خسارت:
عبارت است از حاصل تقسيم خسارت واقع شده به حق بيمه عايد شده ضربدر صد. اين ضريب نشان مي دهد كه چند درصد از حق بيمه ها بابت خسارت خطرهاي تحت پوشش به بيمه گذاران پرداخت شده يا خواهد شد. در محاسبه اين شاخص، كارمزد شبكه فروش و هزينه هاي اداري - عمومي دخالتي ندارد اما هزينه ارزيابي - كارشناسي خسارت در آن لحاظ مي گردد.
توضیح 1: لازم به ذکر است، وفق ابلاغیه شماره 98.100.172044 مورخ 1398.12.06 بیمه مرکزی به شرکتهای بیمه با موضوع چارچوب نمونه صورتهای مالی و مطابق یادداشت 2-5 آن، حق بیمه مدنظر در محاسبه حق بیمه عاید شده در فرمول ضریب خسارت، با حق بیمه تولیدی (که پرتفوی بازار یا شرکت بیمه را نشان می دهد) اندکی تفاوت کرده است.
توضیح 2: از آنجا كه بيمه‌هاي زندگي شامل زير رشته‌هاي اندوخته دار (از جمله: تمام عمر، عمر مستمري، عمر و سرمايه‌گذاري) و غيراندوخته‌دار (از جمله: عمر زماني، مانده بدهكار، كاركنان دولت) است، لذا به دليل آنكه زيررشته‌هاي اندوخته‌دار ماهيت پس اندازي دارند، در محاسبه ضريب خسارت بيمه زندگي صرفاً از مجموع زيررشته‌هاي غيراندوخته دار استفاده مي‌شود.
بخش دولتي: از آنجا كه طي سال هاي 88-1387سهام سه شركت بيمه البرز، آسيا و دانا به بخش خصوصي واگذار شد، بخش دولتي از سال 1389 به بعد، منحصر به فعاليت شركت بيمه ايران است.
بخش غيردولتي: در سال مورد بررسي، منظور از بخش غيردولتي در صنعت بيمه، مشتمل بر شركتهاي بيمه: آسيا، البرز، دانا، پارسيان، توسعه، رازي، كارآفرين، سينا، ملت، اميد، حافظ، دي، سامان، ايران معين، نوين، پاسارگاد، معلم، ميهن، كوثر، ما، متقابل كيش، آرمان، آسماري، متقابل اطمينان متحد قشم، تعاون، سرمد، تجارت نو، حكمت صبا، زندگی خاورميانه و زندگی باران مي باشد. لازم به ذكر است، بيمه هاي خاورميانه و باران، شركتهاي تخصصي بيمه زندگي هستند. همچنين آمار فعاليت شركتهاي بيمه اتكايي امين و اتكايي ايرانيان با توجه به ماهيت فعاليت در اين گروه (بخش غيردولتي) ذكر نشده است. همچنين پروانه فعاليت شركت بيمه توسعه در بهمن ماه 1393 در رشته هاي بيمه خودرو و انواع بيمه زندگي ابطال شده است.
معرفی شرکتهای بیمه
در حال حاضر شركت بيمه دولتي ايران و 24 شركت بيمه غيردولتي، آسيا، البرز، دانا، معلم، پارسيان، توسعه، رازي، كارآفرين، سـينا، ملت، دي، سامان، نوين، پاسارگاد، ميهن، كوثر، ما، آرمان، تعاون، سرمد، تجارت نو، حكمت صبا، خاورميانه و باران در سرزمين اصلي و ۶ شركت بيمه حافظ، اميد، ايران معين، متقابل كيش، متقابل اطمينان متحد قشم و آسماري در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي مشغول انجام فعاليت بوده اند. البته دو بيمه خاورميانه و باران، شركت هاي تخصصي بيمه زندگي محسوب شده و دو شركت بيمه اتكايي امين و اتكايي ايرانيان نيز در زمينه عمليات اتكايي فعاليت مي نمايند. بدين ترتيب در سال 1399، تعداد 33 شركت بيمه در كشور فعاليت مي نمايند. در جدول زير، نام شركتهاي بيمه، نوع مالكيت، حوزه فعاليت، تاريخ صدور پروانـه فعاليت هر يك و رشته هاي فعاليت آنها ذكر شده است.
جدول مشخصات کلی شرکتهای بیمه
|
ردیف
|
نام شرکت بیمه
|
نوع مالکیت
|
حوزه فعالیت
|
پروانه فعالیت
|
نوع فعالیت
|
|
1
|
ایران
|
دولتی
|
کل کشور
|
15/08/1314
|
تمام رشته های بیمه
|
|
2
|
آسیا
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
30/04/1338
|
تمام رشته های بیمه
|
|
3
|
البرز
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
28/04/1338
|
تمام رشته های بیمه
|
|
4
|
دانا
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
15/09/1368
|
تمام رشته های بیمه
|
|
5
|
پارسیان
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
28/02/1382
|
تمام رشته های بیمه
|
|
6
|
توسعه (*)
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
28/02/1382
|
تمام رشته های بیمه (*)
|
|
7
|
رازی
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
28/02/1382
|
تمام رشته های بیمه
|
|
8
|
کارآفرین
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
28/02/1382
|
تمام رشته های بیمه
|
|
9
|
سینا
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
28/02/1382
|
تمام رشته های بیمه
|
|
10
|
ملت
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
04/09/1382
|
تمام رشته های بیمه
|
|
11
|
امید
|
غیر دولتی
|
مناطق آزاد و ویژه
|
12/02/1383
|
تمام رشته های بیمه
|
|
12
|
اتکائی امین
|
غیر دولتی
|
کل کشور و مناطق آزاد و ویژه
|
12/02/1383
|
عملیات بیمه اتکائی
|
|
13
|
حافظ
|
غیر دولتی
|
مناطق آزاد و ویژه
|
13/03/1383
|
تمام رشته های بیمه
|
|
14
|
دی
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
04/12/1383
|
تمام رشته های بیمه
|
|
15
|
سامان
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
11/12/1383
|
تمام رشته های بیمه
|
|
16
|
ایران معین
|
غیر دولتی
|
مناطق آزاد و ویژه
|
26/10/1384
|
تمام رشته های بیمه
|
|
17
|
نوین
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
14/12/1384
|
تمام رشته های بیمه
|
|
18
|
پاسارگاد
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
29/11/1385
|
تمام رشته های بیمه
|
|
19
|
معلم (**)
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
26/12/1386
(**)
|
تمام رشته های بیمه
|
|
20
|
میهن
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
16/11/1387
|
تمام رشته های بیمه
|
|
21
|
اتکائی ایرانیان
|
غیر دولتی
|
کل کشور و مناطق آزاد و ویژه
|
25/12/1388
|
عملیات بیمه اتکائی
|
|
22
|
کوثر
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
27/07/1389
|
تمام رشته های بیمه
|
|
23
|
ما
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
15/04/1390
|
تمام رشته های بیمه
|
|
24
|
متقابل کیش
|
غیر دولتی
|
مناطق آزاد و ویژه
|
12/05/1390
|
بیمه مسئولیت مالکین شناورها
|
|
25
|
آرمان
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
18/11/1390
|
تمام رشته های بیمه
|
|
26
|
متقابل اطمینان متحد قشم
|
غیر دولتی
|
مناطق آزاد و ویژه
|
16/11/1391
|
بیمه مسئولیت مالکین شناورها
|
|
27
|
آسماری
|
غیر دولتی
|
مناطق آزاد و ویژه
|
16/11/1391
|
تمام رشته های بیمه
|
|
28
|
تعاون
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
20/04/1392
|
تمام رشته های بیمه
|
|
29
|
سرمد
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
01/08/1392
|
تمام رشته های بیمه
|
|
30
|
تجارت نو
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
06/02/1395
|
تمام رشته های بیمه
|
|
31
|
زندگی خاورمیانه
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
17/11/1395
|
بیمه زندگی و مستمری
|
|
32
|
حکمت صبا
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
18/12/1395
|
تمام رشته های بیمه
|
|
33
|
زندگی باران
|
غیر دولتی
|
کل کشور
|
19/01/1399
|
بیمه زندگی و مستمری
|
* پروانه فعالیت این شرکت در بهمن ماه سال 1393 در بیمه های خودرو (شخص ثالث، حوادث راننده و بدنه اتومبیل) و انواع بیمه زندگی ابطال شده است.
** پروانه فعالیت این شرکت در رشته های غیرزندگی در تاریخ 16/04/1383 صادر گردید که در مورخ 26/12/1386 به کلیه رشته های بیمه اعم از زندگی و غیرزندگی تعمیم داده شد.
معرفی رشته های بیمه
رشتـه های بيمه اصلي قابل عرضه در كشور عبارتند از: بـيمـه زندگي و بیمه های غیرزندگی که شامل: بيمه آتش سوزي، بيمه بـاربري، بيمه حوادث، بـيمه حوادث راننده، بيمه بدنـه اتومبيل، بيـمه شخص ثالث و مازاد، بيمه درمان، بيمه كشتي، بيمه هواپيما، بيمه مهندسي، بيمه پول، بيمه مسئوليت، بيمه اعتبار، بيمه نفت و انرژي و ساير انواع بيمه که در مجموع 16 شاخه اصلی است. لازم به ذكر است، اكثر اين رشته ها خود متشكل از رشته‌هاي مختلفي هستند.
در سالنامه آماري صنعت بيمه براي فراهم آوردن امكان مقايسه با آمارهاي بين المـللي دسته بندي بيمه‌هاي زندگي - غير زندگي مد نظر قرار گرفته است. همچنین منظور از بيمه‌هـاي اشخاص، بيمـه‌هاي زندگـي (عمر)، حادثـه و درمان است و سـاير رشته‌هـاي بيمـه، يعني: آتش سوزي، باربـري، اتومبـيل (ثالث، راننده و بدنه)، كـشتي، هواپـيما، مـسئوليـت، مهنـدسي، نفت و انرژي، پول و اعتبار را با عنوان بـيمه‌هاي اموال – مسئوليت نامگذاري مي‌كنند. جدول بعد تقسيم بندي رشته‌هاي بيمه را نشان مي دهد.
جدول انواع رشته های بیمه
|
دسته بندي كلي
|
رديف
|
عناوين اصلي
|
انواع بيمه‌ها
|
|
بيمه هاي زندگي
|
1
|
بيمه عمر
|
عمر زماني، عمر و پس انداز، عمر مانده بدهكار، تمام عمر(انفرادي)عمر كاركنان دولت، عمر مستمري، عمر تامين فرزندان، ساير بيمه هاي عمر گروهي و ...
|
|
بيمه هاي غير زندگي
|
2
|
بيمه آتش سوزي
|
آتش سوزي: صنعتي، غير صنعتي، منازل مسكوني، انبارها، واحدهاي تجاري، طرح جامع بيمه روستائيان
|
|
3
|
بيمه باربري
|
باربري كالاهاي وارداتي، باربري كالاهاي صادراتي، باربري داخلي، باربري محمولات نفتي، باربري پتروشيمي، باربري عتبات عاليات، باربري حج عمره و تمتع، باربري جنگ
|
|
4
|
بيمه حوادث
|
حواادث زماني، حادثه و پس انداز، حادثه و تشكيل سرمايه، حوادث خانواده، حوادث حج و زيارت و مسافران، حوادث تحصيلي و مهد كودك، حوادث كاركنان دولت، حوادث گروهي، حوادث انفرادي، حوادث تمام عمر و مستمري، ساير
|
|
5
|
بيمه هاي اتومبيل
|
حوادث راننده
|
|
6
|
بدنه اتومبيل
|
|
7
|
شخص ثالث، مازاد ثالث
|
|
8
|
بيمه درمان
|
درمان خانواده، درمان مسافران عازم خارج از كشور، درمان مسافرين ورودي، درمان حجاج و زوار، درمان تكميلي سازمان ها، درمان تكميلي بازنشستگان
|
|
9
|
بيمه كشتي
|
بدنه كشتي، كانتينر، مسئوليت (P&I)
|
|
10
|
بيمه هواپيما
|
بدنه هواپيما، مسئوليت هواپيما (مسافر ،خدمه، جامع)
|
|
11
|
بيمه مهندسي
|
تمام خطر نصب، مقاطعه كاري، شكست ماشين آلات،كامپيوتر و تجهيزات الكترونيكي، عدم النفع، عيوب پنهان ساختمان
|
|
12
|
بيمه پول
|
پول در صندوق، پول در حال حمل
|
|
13
|
بيمه مسئوليت
|
مسئوليت مدني عمومي، مسئوليت هاي حرفه اي(پزشكان، وكلا، مهندسان ،مديران و ...) مسئوليت متصديان حمل و نقل داخلي و بين المللي، مسئوليت كارفرما (در قبال كاركنان)، مسئوليت (توليدكنندگان) محصول، مسئوليت سازندگان ابنيه، مسئوليت اماكن عمومي و تفريحي (هتل، سينما، استخر، پارك و ...)
|
|
14
|
بيمه اعتبار
|
اعتبار صادرات كالا- خدمات، اعتبار داخلي (تسهيلات بانكي)
|
|
15
|
بيمه نفت وانرژي
|
آتش سوزي و مهندسي نفت و انرژي
|
|
16
|
ساير انواع بيمه
|
دام هاي صنعتي و گاوداري ها، اسناد و مدارك، تامين حق الوكاله، نوزادان، كشت گلخانه اي، نشر كتاب، هزينه ابطال بليط هواپيما، نوسانات نرخ ارز، صداقت و امانت، شكست شيشه، دام و طيور و پرورش زنبور عسل و آبزيان و ...
|
بيمه زندگي: نوعي بيمه است كه در آن بيمه‌گر متعهد مي‌شود مبلغ معيني به صورت سرمايه و يا مستمري به بيمه‌گذار و يا ذي‌نفعاني كه او تعيين كرده است پرداخت كند. بيمه‌گذار مي‌تواند بر حسب شرط دريافت مزاياي بيمه‌نامه زندگي (حيات و يا فوت بيمه شده)، نحوه دريافت مزايا (يكجا و يا مستمري)، زمان دريافت مزايا و نحوه پرداخت حق بيمه، هر نوع بيمه‌نامه‌اي را كه پاسخگوي نيازهايش باشد، خريداري نمايد. بيمه نامه‌هاي زندگي به دو صورت انفرادي و گروهي صادر شده و بيمه شدگان را تحت پوشش قرار مي‌دهند. رايج‌ترين بيمه‌نامه انفرادي در اين رشته، "بيمه نامه عمر و پس انداز" است كه علاوه بر جنبه پس انداز و تشكيل سرمايه، خطر فوت را تحت پوشش قرار مي‌دهد. مـزاياي بيـمه‌نامه‌هاي انفرادي مي تواند بـه شرط فوت بيـمه شده به بـازماندگان او (يـا ذي نفع بـيمه نامـه) تعلق يـابد. يكي از نـمونه‌هاي بيمـه‌نامه‌هاي گروهي "بـيمه نـامه عمر كاركـنان دولت" اسـت كه كارمـندان يك سـازمان دولتـي را تحت پوشش قرار مي دهد.
بيمه های غير زندگي: تمام رشته‌هاي بيمه به جز بيمه‌هاي زندگي (عمر)، تحت عنوان "بيمه‌هاي غير‌زندگي" شناخته مي شوند. اين مجموعه شامل انواع اصلی: بيمه آتش سوزي، بيمه باربري، بيمه حوادث، بيمه‌هاي اتومبيل (بيمه شخص ثالث و مازاد، بيمه حوادث راننده و بيمه بدنه اتومبيل)، بيمه درمان، بيمه كشتي، بيمه هواپيما، بيمه مسئوليت، بيمه مهندسي، بيمه نفت و انرژي، بيمه پول، بيمه اعتبار و ساير انواع بيمه است.
بيمه آتش سوزي: بـيمه گر در چارچـوب مقررات مصوب شـوراي عالي بيمـه تعهد مي كـند كه خسارت هـاي وارد شده به علت وقوع آتش سـوزي، انفجار و صاعقه به اموال بيمه شده را جبـران كند. در اين نوع بيمه نامه مي توان خطرهاي ديگر مثل زمين لرزه، سيل، توفان، نشت آب، تركيدگي لوله، شكست شيشه، سرقت با شكست حرز و سقوط هواپيما بر روي اموال و اماكن را نيز با پرداخت حق بيمه اضافي تحت پوشش قرار داد.
بيمه باربري: بيمه گر در چارچـوب مقررات مصوب شوراي عالي بيمه تعهد مي كند كه خـسارت هاي وارد شده به اموال بيمه شده را در هنگام بارگيري، حمل و تخليه جبران كند. اين رشته را مي توان بـه سه بيمه باربري كالاهاي وارداتي، صادراتي و باربري داخلي تقسيم كرد كه دامنه خطرهاي تحت پـوشش آن بر حسب استفاده از يكي از مجموعه شرايط B ،A يا C متفاوت است.
بيمه حوادث: بيمه گر در چارچوب مقررات مصوب شوراي عالي بيمه تعهد مي كند كه غرامت جاني ناشي از حوادث <<فوت ، نقص عضو و از كارافتادگي>> را به بيمه شده پرداخت نمايد. در اين نوع بيمه با توافق و دريافت حق بيمه اضافي، هزينه پزشكي و غرامت روزانه نيز تحت پوشش قرار مي گيرد. بيمه نامه در اين رشته ها به صورت انفرادي و گروهي صادر مي شود.
بيمه حوادث راننده: بيمه گر در چارچوب شرايط بيمه نامه متعهد مي شـود در صورتي كه راننده وسيله نقليه مقصر حادثه به علت وقوع حوادث رانندگي دچار صدمه بدني (اعم از جرح يا نقص عضو) شود يا فوت كند، هزينه معالجه يا غرامت فوت را براساس شرايط و مبالغ تعيين شده در بيمه نامه پرداخت نمايد.
بيمه بدنه اتومبيل: بيمه گر در چارچوب مقررات مصوب شوراي عالي بيمه تعهد مي كند كه خسارت هاي وارده به وسيله نقليه بيمه شده ناشي از حوادث مختلف( از قبيل سرقت، آتش سوزي، انفجار، تصادف، سقوط، واژگوني و به طور كلي برخورد اتومبيل به هر جسم ثابت يا متحرك و يا برخورد جسم ديگري با اتومبيل بيمه شده) را جبران كند.
بيمه شخص ثالث و مازاد: بيمه گر در چارچوب قانون و مقررات مصوب تعهد مي كند كه چنانچه دارنده وسيله نقليه بيمه شده به علت وقوع حوادث رانندگي، مسئول جبران خسارت هاي مالي يا جاني وارده به اشخاص ثالث شناخته شود، اين خسارت ها را بر اساس شرايط بيمه نامه تا سقف تعهد پرداخت نمايد. با پرداخت حق بيمه اضافي، پوشش بيمه مازاد ثالث جاني و مالي قابل دريافت مي باشد.
بيمه درمان: بيمه گـر در چارچوب مـقررات مصوب شوراي عالي بيمه تعهد مي كند كه هزينه معالجات پزشكي بيمه شدگان را تا مقدار معيني پرداخت نمايد. اين بيمه براي داخل كشور به صورت گروهي و خانوادگي صادر مي شود كه بيمه درمان سازمان هاي دولتي و بيمه درمان بازنشستگان از آن جمله اند. همچنین بيمه نامه مسافران عازم به خارج از كشور از جمله: بيمه حجاج و زوار (با پوشش هزينه هاي درمان و حادثه درهنگام مسافرت مشروط بر آنكه منشاٴ بيماري و حادثه از داخل كشور نباشد)، كه به صورت انفرادي توسط شرکتهای بیمه دارای مجوز صادر مي‌شود و شرکتهای کمک رسان: آكسا، مَفری، اِواسان، اِس اٌ اس و... به موجب قرارداد منعقده با بیمه گر متعهد به ارائه پوشش ها و سایر خدمات مندرج در شرایط بیمه نامه به شخص بیمه شده طی مدت بیمه می باشند. به علاوه، بیمه نامه مسافرتی اتباع خارجی متقاضی ورود به کشور که هزینه های درمان و حادثه اتباع خارجی ای که به صورت قانونی وارد کشور می شوند و ملزم به اخذ بیمه نامه مسافرتی از شرکتهای بیمه دارای مجوز در این رشته جهت جبران هزینه های تشخیصی- درمانی و غیرپزشکی و ارائه سایر خدمات مندرج در بیمه نامه در مدت اقامت در ایران می باشند را تحت پوشش قرار می دهد.
بيمه كشتي: بيمه گر در چارچـوب شرايط بيمـه نامه متعهد مي شود كه خسـارت وارده به بدنه و تجهـيزات كشتي يا از بين رفتن آن بر اثر وقوع حوادثي مانند تصادف، آتش سوزي، غرق شدن و به گل نشستن، همچنين هزينه هاي نجات و سهم مالك كشتي از زيان هاي همگاني را در حدودي كه در بيمه نامه مشخص شده است پرداخت نمايد.
بيمه هواپيما: بيمه گر در چارچوب شرايط بيمه نامه هواپيما متعهد مي شود كه خسارت وارده به بدنه هواپيما يا از بين رفتن آن بر اثرحوادثي مانند سقوط، تصادم، آتش سوزي و دزدي هوايي را، در حدودي كه در بيمه نامه مشخص مي شود پرداخت نمايد.
بيمه مهندسي: بيمه گر در چـارچوب شرايط بيـمه نامه مهـندسي تعهد مي كند كه خـسارت ها يا زيان هـاي ناشي از طراحي،سـاخت، نصب و نگهداري سازه ها و ماشـين آلات را كه مسئوليت آنها بـه مهندسان مربوط است، بر اساس شرايط بيمه نامه جبران كند. در اين نوع بيمه، زيان هاي ناشي از خرابي ماشين آلات هم تحت پوشش بيمه قرار مي گيـرد. بيمه كامپيوتر و تجهيزات الكترونيكي، و بيمه عيوب پنهان ساختمان نيز از انواع اين رشته محسوب مي شود.
بيمه پول: بيمه گر در چارچوب شرايط بيمه نامه پول تعهد مي كند، زيان هايي كه بر اثر بروز سرقت (مسلحانه) و حادثه (آتش سوزي، انفجار، سيل و...) به پول موجود در صندوق (بانك ها، موسسات مالي و...) يا در حال جابجايي وارد مي شود جبران كند. به طور كلي بيمه پول به دو رشته پول در حال حمل و پول در صندوق تقسيم مي شود.
بيمه مسئوليت: بيمه گر در بيمه نامه مسئوليت تعهد مي كند، خسارت هايي را كه بيمه گذار به طور ناخواسته به اشخاص ثالث وارد مي كند ومسئول جبران آنها شناخته مي شود، پرداخت نمايد. بيمه مسئوليت مدني عمومي بيمه مسئوليت حرفه اي (پزشكان، پيراپزشكان، دامپزشكان و...) بيمه مسئوليت حمل ونقل داخلي وبين المللي، بيمه مسئوليت كارفرما در مقابل كارگر واز نوع اين رشته بيمه است.
بيمه اعتبار: بيمه اعتبار به دو بخش داخلي وصادرات كالا-خدمات تقسيم مي شود. بر اساس مقررات مصوب شوراي عالي بيمه منظوراز اعتبارداخلي، ظرفيت بدهي يك مشتري است كه از طرف بنگاه هاي اقتصادي، در قبال ارئه كالا و خدمات،يا بانك ها و مؤسسات مالي واعتباري كه مجوز بانك مركزي را دارند وبه صورت تسهيلات مالي در اختيار مشتريان قرار گرفته ومطالبات ناشي از اين فعاليت ها، درمعرض ريسك عدم بازپرداخت قرار مي گيرند. طبق مقررات، قراردادهاي بيمه اعتبار داخلي به صورت گروهي وفقط با اشخاص حقوقي مشروط بر اينكه فعاليت اقتصادي آنها متضمن ريسك عدم بازپرداخت مطالبات ناشي از اعتبارات اعطايي آنها باشد منعقد مي شود. تأمين مطالبات بيمه كذار يا ذي نفع در رابطه با فروش كالاهي صادراتي در قالب قراردادهاي گشايش اسناد (L-C) و واگذاري اسناد در مقابل پرداخت (D/P) وواگذاري اسناد در مقابل تضمين (D/A) موضوع بيمه اعتبار صادرات است.
بيمه نفت و انرژي: در بيمه نفت وانرژي ريسك هاي شركت هاي نفتي در بخش هاي مختلف، همچون سكوهاي نفتي، پالايشگاه هاي نفت وگاز، پتروشيمي ها، حمل اموال وتجهيزات خريداري شده، مقاطه كاري واشتباه در طراحي ونصب، حريق تجهيزات وامكانات، زيان هاي ناشي ازعدم سود وبهره وري براثرتوقف عمليات وريسك هاي مرتبط با كاركنان اين شركت ها تحت پوشش قرار مي گيرد. فعاليت اين رشته بيمه معمولا به بخش آتش سوزي نفت و انرژي و مهندسي نفت و انرژي تقسيم مي شود.
ساير انواع بيمه: بيمه دام صنعتي و گاوداري ها، بيمه اسب، بيمه شتر مرغ از جمله رشته هاي تشكيل دهنده عنوان "ساير انواع" هستند. اين رشته ها به دليل اندك بودن مقدار حق بيمه در مقايسه با ساير رشته هاي بيمه جداگانه بررسي نمي شوند.
عملکرد بازار بیمه را اینجا ببینید.
انتهای پیام
عناوین مهم :
