تاثير مصرف نمك بر جريان خون در مغز
الفباخبر - گروه سلامت: محققان آمريكايي در مطالعه اخيرشان از تاثير مصرف نمك بر جريان خون مغز خبر داده‌اند و اظهار كرده‌اند فعال شدن نورون‌ها در هيپوتالاموس باعث كاهش جريان خون مي‌شود.
به گزارش الفباخبر ، محققان "دانشگاه جورجيا" در مطالعه اخيرشان چگونگي تاثير مصرف نمك بر سلامت مغز و ارتباط بين فعاليت نورون‌ها و جريان خون در عمق مغز را مورد بررسي قرار داده و مشخص كرده‌اند.
به گفته محققان فعال شدن نورون‌ها به افزايش سريع جريان خون در آن ناحيه از مغز منجر مي‌شود. اين رابطه كه با نام "جفت عصبي عروقي"(neurovascular coupling) يا "هايپرمي عملكردي"(functional hyperemia) شناخته مي‌شود، با گشاد شدن رگ‌هاي خوني مغز كه "سرخرگچه" نام دارند، رخ مي‌دهد.
محققان در مطالعات پيشين مرتبط با "جفت عصبي عروقي"، تنها به بررسي نواحي خاصي از مغز مانند قشر مغز پرداخته بودند اما در اين مطالعه دانشمندان تصميم گرفتند تا به طور جامع اين روند كه چگونه محرك‌هاي حسي محيطي، جريان خون را تغيير مي‌دهند را بررسي كنند.
اطلاعات كمي در مورد اينكه آيا اين روند بر نواحي عميق‌تر مغز كه سيگنال‌هاي تحريك دروني(interoceptive signals) نام دارند نيز تاثير گذار است يا خير وجود دارد. طي اين مطالعه دانشمندان با استفاده از يك روش جديد كه تركيبي از روش‌هاي جراحي و روش‌هاي تصويربرداري عصبي پيشرفته است، اين رابطه را در نواحي مغز، بررسي كردند. آنها طي اين مطالعه به بررسي چگونگي عملكرد هيپوتالاموس(ناحيه عمقي مغزي كه در عملكردهاي حياتي بدن از جمله نوشيدن، خوردن، تنظيم دماي بدن و توليد مثل نقش دارد) پرداختند.
از آنجا كه بدن بايد سطح سديم را بسيار دقيق كنترل كند، دانشمندان ماده نمك را انتخاب كردند، چرا كه تنها سلول‌هاي خاصي در بدن ما وجود دارند كه ميزان نمك در خون را تشخيص مي‌دهند.
دكتر "خاوير استرن"(Javier Stern) استاد علوم اعصاب دانشگاه جورجيا و مدير مركز التهاب عصبي و بيماري‌هاي متابوليك قلبي اين دانشگاه در اين باره گفت: وقتي غذاي شور مصرف مي‌كنيد، مغز آن را حس كرده و براي اينكه سطح سديم را كاهش دهد، مجموعه‌اي از مكانيسم‌هاي جبراني را فعال مي‌كند. بدن اين كار را با فعال كردن نورون‌هايي كه باعث ترشح "وازوپرسين"(vasopressin) مي‌شوند، انجام مي‌دهد. وازوپرسين يك هورمون ضد ادرار است كه نقش كليدي در حفظ غلظت نمك در بدن ايفا مي‌كند.
برخلاف مطالعات قبلي كه طي آن ارتباط ميان فعاليت نورون‌ها و افزايش جريان خون مشخص شده بود طي اين مطالعه دانشمندان متوجه كاهش جريان خون با فعال شدن نورون‌ها در هيپوتالاموس شدند.
استرن افزود: نتايج اين مطالعه ما را شگفت زده كرد، زيرا ما شاهد انقباض عروقي بوديم و اين روند برخلاف چيزي است كه در قشر مغز بيشتر افراد در پاسخ به يك محرك حسي رخ مي‌دهد. كاهش جريان خون معمولا در مورد بيماري‌هايي مانند آلزايمر يا پس از سكته مغزي يا ايسكمي در قشر مغز مشاهده مي‌شود. ايسكِمي(Ischemia) در اصطلاح پزشكي به كم‌رسيدن خون به اندام يا ناحيه‌اي از بدن گفته مي‌شود.
انقباض عروق به تنگ يا باريك شدن عروق خوني ناشي از انقباض ديواره عضلاني عروق به ويژه در سرخرگ‌ها و سرخرگچه‌ها اشاره دارد. اين فرايند حالت عكس اتساع عروق است كه به گشاد شدن عروق منجر مي‌شود.
دانشمندان اين پديده را "معكوس جفت عصبي عروقي"(inverse neurovascular coupling) يا "كاهش جريان خون" كه باعث هيپوكسي مي شود، ناميدند. محققان در ادامه همچنين شاهد چندين تفاوت ديگر نيز بودند براي مثال آنها دريافتند پاسخ‌هاي عروقي به محرك‌ها در قشر مغز به نواحي خاصي محدود است و اتساع به سرعت رخ مي دهد. در هيپوتالاموس، پاسخ پراكنده بود و به آرامي در يك دوره زماني طولاني انجام مي‌شد.
استرن در ادامه اظهار كرد: وقتي مقدار زيادي نمك مصرف مي‌كنيم، سطح سديم بدن‌مان براي يك مدت طولاني افزايش پيدا مي‌كند. به نظر ما هيپوكسي مكانيسمي است كه توانايي نورون‌ها براي واكنش به تحريك پايدار نمك را تقويت كرده و انها را قادر مي‌سازد تا براي مدت زماني طولاني فعال باقي بمانند.
هيپوكسي يا كم‌اكسيژني از علائم بيماري است و به معناي كاهش اكسيژن‌رساني به تمام اندام يا بافت‌هاي بدن است.
اكنون دانشمندان در حال برنامه ريزي براي مطالعه جدي‌تر مكانيسم "معكوس جفت عصبي عروقي" در مدل‌هاي حيواني هستند تا دريابند آيا اين مكانيسم در آسيب شناسي فشار خون ناشي از نمك نيز نقش دارد يا خير.
استرن در انتها گفت: اگر نمك زيادي مصرف كنيد، نورون‌هاي وازوپرسين شما بيش از حد فعال خواهند شد و اين مكانيسم مي‌تواند سبب ايجاد هيپوكسي بيش از حد شود كه اين امر نيز مي‌تواند به آسيب بافتي در مغز منجر شود. اگر اين فرآيند را بهتر درك كنيم، مي‌توانيم راهكارهاي جديدي را براي توقف اين فعال‌سازي وابسته به هيپوكسي و شايد بهبود حال افراد مبتلا به فشار خون بالا وابسته به نمك ارائه دهيم.
انتهای پیام
عناوین مهم :
