محمدرضا سبزعلیپور اقتصاددان و رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی الفباخبر در خصوص سازوکار مالی اینستکس که دو سال پیش با هدف میسر کردن مبادله تجاری بین اروپا و ایران ایجاد شده بود بیان کرد: سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس برای مبادلات مالی ایران سیستم اینستکس را طراحی کردند. برای آن که در این سیستم فعالیت انجام شود در ابتدا باید مشکلات سیستم بانکی را حل کرد.
سبزعلیپور گفت: اینستکس به طرز عجیبی مشکوک و ناکارآمد است. به دلیل این که سرمایه ثابت در این سیستم 3 هزار یورو میباشد که این رقم مضحک است و نمی توان به این پشتوانه مالی کم استناد کرد. سیستمی که کشورهای اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس در آن دخیل هستند و در آنجا به ثبت رسیده و قرار کشورهای مختلف مبادلات مالی را با ایران از طریق این سیستم انجام دهند حداقل انتظار این بود که هر یک از این کشورها یک سرمایه صد هزار یورویی می گذاشتند. یعنی سرمایه اولیه این سیستم ۳۰۰ هزار یورو بود و 3 هزار یورو نبود.
وی ادامه داد: سیستم اینستکس از ابتدا به وضوح به نتیجه نمی رسید و اصلا احتیاجی نداشت که انقدر زمان از آن بگذرد و برسد به امروز که در مورد اینستکس صحبت کنیم. اما برخی از افراد در دولت نمی پذیرفتند که این سیستم همانند برجام هیچگونه سودآوری برای کشور ندارد و امیدوار بودند که حتماً از طریق اینستکس میتوانند معاملات بعدی را با دنیا انجام دهند و آمریکا را دور بزنند.
این اقتصاددان مطرح کرد: کشورهایی که در راه اندازی اینستکس نقش داشتند در ارتباط با معاملات و واردات و صادراتی که قرار بود با ایران انجام دهند نتوانستند از این سیستم به صورت موفق استفاده کنند. کارکرد اینستکس به این صورت که پول را پیش خود نگه می دارد و اگر جنسی را صادر میکنید قرار بر این که پول آنجا باشد و شما می توانید خرید کنید و بگویید پول را به فلان خریدار بدهد یعنی پولی به آن صورت رد و بدل نمی شود و به عنوان امانت دارپول عمل می کند.
سبزعلیپور افزود: قرار بود اینستکس امانت دار باشد و ما بتوانیم از این قضیه استفاده کنیم که خریدار پولش آنجا باشد و ما در ازا اگر چیزی خریدیم بتوانیم از این پول در آنجا استفاده کنیم و نیازی به سیستم بانکی تحریم شده نداشته باشیم. اما متاسفانه شاهد بودیم که خود اروپایی ها از این قضیه استفاده نکردند و گفتند کشورهای دیگر را به این قضیه ملحق کنیم. همانند چین و جاهای دیگر که آنها هم حتی اگر میآمدند وسط هیچ اتفاقی رخ نمی داد. در هر صورت اینستکس از ابتدا آبنبات چوبی بود که فقط به خاطر شیرینی دهن ایران و سرگرم کردن ایران همانند بچه ای که به آن آبنبات میدهند و سرش را برای مدتی گرم میکند تا بهانه گیری نکند و به دنبال موارد دیگری نباشد.
اروپا آش دهن سوزی نیست
وی تصریح کرد: ایران هم دنبال تبلیغات این قضیه و هم به خاطر اینکه دولت خود را موفق نشان دهد و بگوید ما در برابر تحریم توانستیم موفق عمل کنیم و اروپا را برای خود نگه داشتیم تا دقایق آخر هم از اروپا دست بر نمی داشت. حالا کم کم متوجه شده که اروپا چندان آش دهن سوزی نیست و همانطور که دیشب دیدیم آقای ظریف به ژان ایو لودرین توپید که سخنان ناجور نگویید که موجب خشم ایران نشود. در حال حاضر اینستکس به ما نشان داد که یک سیستم ۳ هزار یورویی نمیتواند در زمینه مبادلات پولی میان اروپا و ایران صحبت کند.
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در خصوص عضویت ایران در معاهده FATF-22">FATF-22" target="_blank" rel="noopener">FATF-22" target="_blank" rel="noopener">FATF گفت: ایران در هر تشکیلات و سازمان جهانی باید صندلی و پرچم داشته باشد. ایران کشوری آزاد و بزرگ و نباید منزوی باشد. متأسفانه به علت عملکرد بد دولت ، دو سال حق عضویت در سازمان ملل را پرداخت نکرده است و دیشب حق رأی ایران در شورای عالی امنیت ملی سازمان ملل لغو شد.
سبزعلیپوردر پایان گفت: چون ساز و کار انتقال پول وجود ندارد آنها می توانند به هر صورت این کار را انجام دهند ولی برای زمانی گذاشتند که انتقال پول وجود ندارد. به طور مثال برای حق عضویت در مرکز تجارت جهانی ایران برای انتقال پول با مشکل مواجه بودیم که بانک مرکزی از طریق انتقال نقدی این مشکل را حل کرد. پس اگر دولت قصد پرداخت هزینه عضویت در سامان ملل را داشت به هر طریقی این مبلغ را پرداخت می کرد. عملکرد این معاهده به این صورت است که بر مبادلات مالی نظارت می کند. پس ازمانی که ایران تحریم است و هیچ گونه مبادله مالی ندارد این معاهده بیهوده است.
انتهای پیام