به روایت الفباخبر ، تا زمانی که معنای دقیق سرمایه گذاری و کارکرد بورس ، بانک ، بیمه و مسکن را ندانیم ، پرسیدن اینکه
" کجا سرمایه گذاری کنیم؟ " از اساس غلط است ؛ بنابراین به صورت خلاصه کارکرد هر سیستم را بررسی میکنیم.
توضیح کارکرد بانک به صورت چکیده
بانک نهادی اقتصادی است که وظیفههایی چون تجهیز و توزیع اعتبارات ، عملیات اعتباری ، عملیات مالی ، خرید و فروش ارزها ، نقل و انتقال وجوه ، وصول مطالبات اسنادی و سود سهام مشتریان ، پرداخت بدهی مشتریان ، قبول امانات ، نگهداری سهام و اوراق بهادار و اشیای قیمتی مشتریان، انجام وظیفهٔ قیمومیت و وصایت برای مشتریان ، انجام وکالت خریدها و فروش را بر عهده دارند.
وظایف بانک مرکزی در تمام جهان عبارتست از انتشار اسکناس و تنظیم حجم پول در گردش ، نگهداری فلزات گرانبها و ارزهای متعلق به دولت ، نگهداری ذخایر قانونی و موجودی نقدی بانکهای تجاری ، ایجاد امکانات اعتباری برای بانکهای تجاری ، انجام دادن عملیات تسویه حساب بین بانکها ، صندوقداری و نمایندگی مالی برای عملیات بانکی دولت ، اجرای سیاست پولی و کنترل حجم اعتبارات.
این بانک مسئولیت کنترل شبکه بانکی و اداره سیاست پولی ثبات را بر عهده دارد.
همچنین بانکهای دیگر را در جهت ارائه خدمت و هماهنگی با اقتصاد به فعّالیت وا میدارد.
طبق اطلاعات تاریخی ، بانک شاهی برای نخستین بار در ایران اقدام به چاپ و نشر اسکناس در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار نمود و در سال ۱۳۰۲ خورشیدی بانک ملی در زمان حکومت پهلوی ، چاپ اسکناس را به عهده داشت که بعدها به بانک مرکزی ایران واگذار شد.
آیا بانک برای سرمایه گذاری مناسب است؟
اگر نظام بانکی جلوی تولید داخلی یک کشور را بگیرد ، افزایش افسارگسیخته تورم و گرانی در آن کشور حتمی است. همچنین اگر سیستم بانکی با دادن وامهای کلان به واردکنندگان ، امکان تولید داخلی را کاهش بدهد و راه تولیدکنندگان را صعب العبور نماید ، منافع ملی آن کشور آسیب خواهد دید.
چرا دین مبین اسلام با پرداخت بهره بانکی مخالف است؟
دریافت وام بدون بهره از بانکها طبق احکام اسلام مانند قرض است و اگر طبق قرارداد به بانک پس داده بشود ، ایرادی ندارد و در مواقعی میتواند موجب شکوفایی واحدهای تولیدی شود.
اما اگر دریافت وام با بهره باشد ، از نظر دین مبین اسلام این کار رباخواری است و حتی ادیان الهی دیگر نیز چنین کاری را مجاز نمیدانند.
بهره بانکی موجب افزایش گرانی و تورم میشود و گاهی رکود تورمی را نیز در پی دارد و اسلام به خاطر رشد اقتصادی مردم با آن مخالف است.
بنابراین اگر منظور افراد از سرمایه گذاری ، گرفتن وام از بانک باشد قطعاً کار اشتباه و زیان باری است.
سود بانکی در برخی کشورها برای جبران تورم است و چنین سوددهی از اساس ضرر دارد منتها اگر سیستم بانکی با پول مردم کار اقتصادی سودمند نماید و مثلاً موجب راه اندازی کارخانه تولید پارچه شود ، درصدی از این سود میتواند برای سرمایه گذار باشد که اگر درصد بالا و غیرمنطقی باشد ، باز هم ورود به سیکل گرانی و تورم حتمی است.
برای رشد اقتصادی با در نظر گرفتن منافع ملی ، این سودها میتوانند به صورت سازمان یافته پرداخت شوند و برای بهداشت و سلامت ، تولید داخلی ، گسترش آموزش کاربردی و بهره برداری از دانش و فناوری مورد استفاده قرار گیرند.
توضیح کارکرد بورس به صورت چکیده
بورس زمانی شکل گرفت که عده ای از بازرگانان اروپایی از فعالیتهای تجاری خود ضرر کردند، بنابراین به فکر راه حلی افتادند تا به وسیله ی آن بتوانند جلوی این ضرر را بگیرند و یا آن را به حداقل برسانند.
نتیجه آن شد که تعدادی از بازرگانان عده ای را در فعالیت های خود شریک کردند تا با این روش سود و زیان احتمالی را با آنها تقسیم کنند. این تجربه موفقیت آمیز بود لذا به تدریج هر تاجری سعی میکرد تا فعالیت های تجاری خود را با این روش ادامه دهد؛ به خصوص که این روش برای افرادی که فعالیت های بزرگ اقتصادی انجام می دادند بسیار مطلوبتر بود.
رفته رفته این تجربه قانونمند شد و به تشکیل شرکت های سهامی تبدیل گردید. اولین تجربه مربوط به تشکیل یک شرکت سهامی در کشور روسیه بود که در سال ۱۳۵۳ میادی تصمیم گرفت کالاهایی را بدون این که آفریقا را دور بزند، از شمال اروپا به شرق آسیا و چین ببرد و این کاری بود که احتمال ضرر در آن بیشتر بود. برای انجام این کار عده ای از تجار سرمایه ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه ی خود در سود و زیان شرکت شریک شد و این کار با موفقیت صورت گرفت.
بعدها با گسترش مبادلات در اروپا به سرمایه های زیادتر و شرکای بیشتری نیاز شد. برای این کار نیاز به مراکزی بود تا بتوان بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران رابطه برقرار کرد. چنین مراکزی تأسیس شدند و بورس نام گرفتند. اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و امروز اکثر کشورهای جهان دارای بازار بورس هستند. در ایران نیز در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس به تصویب رسید و از ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ آغاز به کار کرد.
بورس کلمهای فرانسوی است و معنای آن در زبان فرانسه کیف پول میباشد. تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی باز میگردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه بزرگزادهای به نام «واندِر بورس» جمع میشدند و به خریدوفروش کالاهای خود بر اساس حراج میپرداختند. از آن تاریخ به بعد مکانهایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت میکردند و بهتدریج شکل توسعهیافتهتر و مسقف به خود گرفت، بورس میگفتند.
فلسفه کلیدی شکلگیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکتها و پروژههای آنها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است.
مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵هجریشمسی برمیگردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره تأسیس بورس در ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد، اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم، عملاً موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵سال به تأخیر افتاد.
تاریخچه بورس در ایران
در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقتنامه اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون تنظیم شد. در اواخر همان سال یعنی سال ۴۱ ، هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بورس برای مشارکت در راه اندازی بورس ایران ، به کشورمان دعوت شدند و بالاخره پس از چهار سال در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد. حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار ، در پانزدهم بهمنماه سال ۱۳۴۶ ، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار میرفت، بهطور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
بورس برای چه افرادی مناسب است؟
بورس به درد کسانی که میخواهند پولشان را یک جا بگذارند و بدون انجام هیچ کاری سود دریافت کنند ، اصلاً مناسب نیست. همچنین باید زیان را نیز به جان بخرند که این کار هم سود دارد و هم زیان.
بورس به درد افراد ریسک پذیر میخورد که آموزشهای لازم بورس را دیده اند و قدرت تحلیل بنیادی یا فاندامنتال و تحلیل تکنیکال دارند.
توضیح کارکرد بیمه به صورت چکیده
بیمه سازوکاری است که طی آن یک بیمه گر بنا به ملاحظاتی تعهد میکند که زیان احتمالی یک بیمه گذار را در صورت وقوع یک حادثه در یک دوره زمانی خاص، جبران نماید یا خدمات مشخصی را به وی ارائه دهد ؛ بنابراین، بیمه یکی از روشهای مقابله با ریسک مالی و جانی است.
طی یک قرارداد بیمه ، ریسک مشخصی از یک طرف قرارداد (که بیمهگذار نامیده میشود) به طرف دیگر (که بیمهگر نامیده میشود) منتقل میگردد. بنا به تعریف، بیمهگر شخصی حقوقی است که در مقابل دریافت حق بیمه از بیمهگذار ، جبران خسارت یا پرداخت مبلغ مشخصی را در صورت بروز حادثه تعهد میکند. در مقابل، بیمهگذار شخصی حقیقی یا حقوقی است که با پرداخت حق بیمه، جان، مال یا مسوولیت خود یا دیگری را تحت پوشش بیمه قرار میدهد.
به موجب قانون بیمه ایران ، بیمه عبارت است از قراردادی که به موجب آن یک طرف (بیمهگر) تعهد میکند در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر (بیمهگذار) در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی را بپردازد. متعهد را بیمهگر ، طرف تعهد را بیمهگذار و وجهی را که بیمهگذار به بیمهگر میپردازد حق بیمه و آنچه را که بیمه میشود موضوع بیمه مینامند.
بیمه برای سود سرمایه گذاری نیست
بیمه برای جلوگیری از خسارت مالی و جانی است و پولی که به عنوان حق بیمه داده میشود ، هم به صورت فردی و هم به شکل گسترده و اجتماعی ، برای خسارات هزینه میشود و جوامع توسعه یافته چون میدانند که : "جلوگیری از ضرر جانی و مالی ، خودش بزرگترین سود است" ، مشتقانه خودشان را بیمه میکنند.
اما در جوامع در حال توسعه متاسفانه به بهداشت و درمان ، محیط زیست ، بلایای طبیعی و انسانی ، سالمندان و کودکان توجه کافی نمیشود و دید بلندمدت وجود ندارد.
توضیح کارکرد مسکن به صورت چکیده
واحدها میتوانند مسکونی یا تجاری باشند. واحدهای تجاری قابل خریدوفروش هستند و در خود آن واحدها میتوان کسب درآمد کرد ، اما اگر نگاه به واحدهای مسکونی صرفاً از منظر سوددهی باشد ، باید قاطعانه گفت این دیدگاه بسیار خطرناک است.
مسکن برای سوددهی مطلق نیست !
مسکن به معنای آرامش است و خانه محلی برای خانواده محسوب میشود ؛ خانوادهها باید بتوانند با خیال آسوده در یک جا ساکن شوند و طبیعیترین نیاز آنها آنقدر گران نباشد که جوانان قید تشکیل خانواده را بزنند.
دلیل نمیشود چون این نیاز جز مهمترین نیازهاست ، عده ای از آن سواستفاده کنند و گران فروشی نمایند و نمیتوان یک خانه را به چند خانواده فروخت ، مگر اینکه خانه را به صورت مدت دار اجاره داد و این مدت نباید کمتر از میزانی منطقی باشد.
سرمایه گذاری با جان مردم باید تمام شود
میتوان متراژ خانه را کم کرد ، میتوان جمعیت یک کشور را با یک برنامه ریزی درست کاهش داد یا مدیریت کرد ، میتوان خانه را اجاره داد ؛ اما غیرانسانیترین کار این است که یک خانه به چند نفر فروخته شود یا منازل مسکونی آنقدر گران باشند که کسی چارهای جز اجاره نشینی نداشته باشد یا نسل امروز از تشکیل خانواده منصرف شود و صورت مسئله را پاک کند.
دوران غارنشینی تمام شده !
نمیشود فلاش بک بزنیم و به صورت گله ای در غارها زندگی کنیم ، چون شهروند هستیم و تمدن برایمان واژه ای بیگانه نیست.
اجاره نشین شدن عمومی یک زنگ خطر جدی است و گرانیها نشان از دستان پشت پرده دارد.
چه ببینیم چه کسانی وظیفه دارند تا این مشکلات را حل کنند.
امید میرود این مطالب برای مردم ایران سودمند باشد و فکر سرمایه گذاری با جان هموطنان در مسکن یا واریز پول توسط بیمه را نداشته باشند. به علاوه سرمایه گذاری در بورس و بانک نیز نیاز به مطالعه و تخصص دارد.
در پایان از هموطنان میخواهم تلاش کنند که تولید داخلی و ارائه خدمات ملی افزایش یابد و برای همیشه از ربا و ربح پرهیز نمایند.
انتهای پیام