آیا نهادی برای بازسازی دو برج تخت جمشید احساس مسئولیت می‌کند؟
الفباخبر - گروه گردشگری : باید ببینیم بازسازی دو برج تخت جمشید اتفاق می‌افتد یا به کاوشهای باستان شناسی در دوره هخامنشیان بسنده می‌کنند. آیا نهادی برای بازسازی دو برج تخت جمشید احساس مسئولیت می‌کند؟
به گزارش الفباخبر ، باید ببینیم بازسازی دو برج تخت جمشید اتفاق می‌افتد یا به کاوشهای باستان شناسی در دوره هخامنشیان بسنده می‌کنند. آیا نهادی برای بازسازی دو برج تخت جمشید احساس مسئولیت می‌کند؟
دوازدهمین فصل کاوشهای باستان شناسی تل آجری ، پارسه تخت جمشید به پایان رسید که به گفته سرپرست این کاوش‌ها، باستان‌شناسان در این فصل کاوش، فونداسیون (شالوده) ۲ برج بزرگ ضلع شمال شرقی و شمال غربی این دروازه تاریخی و همچنین ایوان و کریدور (راهرو) شمالی این بنا را به صورت کامل شناسایی و آشکار کردند.
دکتر علیرضا عسکری چاوردی اظهار کرد: محوطه باستانی معروف به تَل آجری در فاصله سه کیلومتری شمال غربی تخت جمشید در محل معروف به باغ فیروزی قرار دارد.
استاد دانشگاه شیراز ادامه داد: ابعاد این محوطه ۳۰ در ۴۰ متر است؛ تپه‌ای باستانی به ارتفاع سه متر از سطح زمین های اطراف که در حریم درجه یک تخت جمشید واقع شده است. این محوطه باستانی در تاریخ ۱۷ خردادماه ۱۳۸۵ با شماره ۱۵۵۳۰ در فهرست میراث ملّی کشور به ثبت رسید.
عسکری چاوردی اضافه کرد: در نتیجه ۱۲ فصل کاوشهای باستان شناسی هیات مشترک ایرانی- ایتالیایی در پارسه تخت جمشید( ۱۳۹۰-۱۴۰۱) در چارچوب پروژه " از کاخ تا شهر" چشم اندازی نو از کهن ترین شهر پارسی ایران باستان گشوده شد. این افق تازه کشف دروازه شهر پارسه است. ساختمانی با جهت شمال غربی- جنوب شرقی است اما حدود ۲۰ درجه از محور شرقی- غربی انحراف دارد.
وی بیان کرد: این بنا ابعادی برابر با ۶ متر و ۲۹ سانتیمتر (شمال شرق- جنوب غرب) در هفت متر و ۳۹ سانتیمتر (شمال غرب- جنوب شرق) دارد و از دیوار بزرگی به عرض ۴۷ متر و ۱۰ سانتیمتر تشکیل شده است.
سرپرست کاوشهای باستان شناسی شهر پارسه عنوان داشت: مسیر دسترسی به این اتاق از طریق ۲ راهرو به عرض ۶۳ متر و ۴۰ سانتیمتر و طول ۲۴ متر و ۱۲ سانتیمتر امکان پذیر بوده است. با کشف کتیبه های میخی بابلی و عیلامی و با توجه به کارکرد بنا مشخص شد که این بنا یک دروازه یادمانی بوده است.
وی یادآور شد: این دروازه باشکوه، در مقیاس وسیع تری طرح دروازه معروف ایشتار(حدود ۵۸۰ پیش از میلاد) را تکرار می کند که پیش از ساخت تختگاه تخت جمشید در دوره یکی از ۲ پادشاه نخستین پارسیان بنا شده است. به احتمال هدف از ساخت این دروازه برای نشان دادن فتح شهر بابل در سال ۵۳۹ پیش از میلاد در دوره کوروش بزرگ بوده است.
آسمانه‌ای آبی سرتاسر پهنه دیوارهای آن را مزیّن ساخته بود که در این زمینه، گل های زیبای لوتوس و پَنل‌های ترکیبی حیوانی درخشش و شکوه تشریفات ورود به زیباترین شهر جهان باستان را صد چندان افزون کرده بودعسکری چاوردی با بیان اینکه این بنا به طور کامل از آجر و خشت ساخته شده است؛ گفت: نمای سرتاسر دیوارها با آجرهای لعاب دار تزئین شده است. تزئین بخش پائین دیوارها دارای نقوش هندسی و گل است.
وی ادامه داد: آجرهای لعاب دار متعدد مکشوفه از آوارهای بنا نشان می‌دهد سرتاسر سطوح دیوارها با نقوش حیوانات اسطوره های گاونر و حیوان ترکیبی موشخوشو تزئین شده بود.
به گفته عسکری، این بنای تاریخی امکان دسترسی به یک باغ سلطنتی با نام پردیس را فراهم می‌کرد که شامل یک کاخ بزرگ بوده و اکنون ویرانه های آن در محوطه فیروزی موجود است.
او افزود: این دروازه یادمانی در دوره هخامنشی متروک شد، سپس در اثر زمین لرزه ای بزرگ تخریب و در دوره های بعد دیوارهای آن به غارت رفت.
عسکری چاوردی با اعتقاد به اینکه پارسه شکوهمندترین شهر ایران باستان دارای دروازه ای زیبا همطراز با دروازه بابل بوده است، گفت: این دروازه در کهن ترین بخش شهر در فاصله سه کیلومتری غرب کاخ های تخت جمشید واقع است؛ کیفیت ساخت هنری، حجم، ابعاد فنی و روش ساخت بنا برابر با دروازه ایشتار بابل فاخر است. این دروازه در مسیر کاخ ها و بناهای سلطنتی بخش کهن شهر در همان آغاز عصر هخامنشی بنا شد.
وی با بیان اینکه دروازه با آجر و خشت بنا شده است و سرتاسر نمای آن با آجرهای لعابدار رنگین مزیّن بوده است، گفت: آسمانه‌ای آبی سرتاسر پهنه دیوارهای آن را مزیّن ساخته بود که در این زمینه، گل های زیبای لوتوس و پَنل‌های ترکیبی حیوانی درخشش و شکوه تشریفات ورود به زیباترین شهر جهان باستان را صد چندان افزون کرده بود.
این استاد دانشگاه در رابطه با مفاهیم هنری بکار رفته در موضوع این پَنل‌ها گفت: مفاهیم هنری بکار رفته در موضوع این پَنل‌ها، بُن مایه های هندسی، گیاهی و حیوانی با ترکیبی از تنوّع نمادهای مشروع قدرت الهام گرفته از آفرینش اسطوره های کهن بین النهرینی به ویژه ایزد مَردوک بوده است.
با فتح بابل در سال ۵۳۹ ق. م، نخستین پادشاهان عصر هخامنشی بخش مهم نمادهای اسطوره ای سرزمین بابل را به پارس انتقال دادند. نمادهایی نظیر نماد ایزد مَرودک معروف به موتیف موشخوشو بخش عمده ای از تزئینات معماری بنای این دروازه را تشکیل می داده است.
او یادآوری کرد: کوروش بزرگ در مُهر استوانه‌ای معروفش پیروزی و مشروعیت قدرت خود را در بابل مدیون این ایزد می پندارد؛ کشف این نماد اسطوره ای کهن در شهر پارسه تخت جمشید از شگفت انگیزترین کشفیات باستان شناسی اخیر دوره هخامنشی در آسیا است.
عسکری چاوردی این دستاورد بزرگ باستان شناسی را حاصل ۱۲ سال کاوش روشمند در یکی از مهمترین محوطه های باستانی شهر پارسه معروف به تل آجری دانست و گفت: به رغم تخریب شدید این محوطه باستانی، کاوش های روشمند بکار رفته در شناسایی سازه های معماری و مستندنگاری دقیق یافته ها مسیر درک و تفسیر لایه نگاری روشن از ویرانه های باستانی بجای مانده این بنا را محقق ساخت.
مهمترین نتایج باستان شناسی این فصل از کاوش های باستان شناسی شناسائی فونداسیون ۲ برج بزرگ ضلع شمال شرقی و شمال غربی این دروازه تاریخی است؛ همچنین در این فصل، نمای بخش شمالی بنای دروازه به طول ۳۰ متر نمایان شد؛ مهمتر اینکه، ایوان و کریدور شمالی بنا کاملا آشکار شدوی افزود: طراحی های فنی از نقش و نگاره ها و شناخت علمی فنون ساخت بنا امکان بازسازی نقش و نگاره ها، بازسازی شکل اصلی بنای این دروازه را در مقیاسی واقعی ممکن نمود.
این نویسنده و پژوهشگر ادامه داد: سرانجام، بازسازی های سه بعدی این بنا، روش تفسیر علمی و تحلیل مستند از ارزش های فرهنگی هنری یادمان دروازه ای با شکوه در پردیس فیروزی شهر پارسه را فراهم آورد.
او به بیان مهمترین نتایج باستان شناسی این فصل از کاوش های باستان شناسی پرداخت و گفت: مهمترین نتایج باستان شناسی این فصل از کاوش های باستان شناسی شناسائی فونداسیون ۲ برج بزرگ ضلع شمال شرقی و شمال غربی این دروازه تاریخی است؛ همچنین در این فصل، نمای بخش شمالی بنای دروازه به طول ۳۰ متر نمایان شد؛ مهمتر اینکه، ایوان و کریدور شمالی بنا کاملا آشکار شد.
عسکری چاوردی اضافه کرد: در روند کاوش های این فصل، پلان این بنای تاریخی بیش از پیش به صورت نسخه‌ای مشابه از دروازه ایشتار بابل ظاهر شد که در آن ویژگی‌های جدید و بدیعی مانند هسته‌ی خشت و گلی دیوارهای آجر پخته نمایان شده است.
وی بیان داشت: در کاوش های این فصل سه تکه کتیبه میخی به زبان‌های بابلی و ایلامی به همراه آجرهای لعابدار برجسته متعلق به تابلوهایی با نقوش گل رزت، گاو نر و مار-اژدهای موشخوشو نماد ایزد مَردوک از بین النهرین باستان از این دروازه بدست آمد.
او عنوان کرد: همچنین، بخشی از سازه معماری مرحله دوم استقراری شامل یک فوانداسیون متشکل از پاره آجرهای شکسته نمایان شد که در بخش کریدور شمالی قرار داشت.
استاد دانشگاه شیراز یادآور شد: فعالیت‌های حفاظتی و مرمتی در جهت تهیه طرح جامع پلان حفاظت از سازه های معماری این بنای باشکوه در این فصل با مستندنگاری و مرمت سازه های مکشوفه به انجام رسید و بخش عمده ای از آجرها حفاظت شد.
وی بیان کرد: این کاوش‌ها به صورت مشترک بین دانشگاه بولونیا با همکاری موسسه ایزمئو ایتالیا، پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، دانشگاه شیراز و با مدیریت و مجوز پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شد.
او عنوان کرد: کاوش های باستان شناسی این محوطه تاریخی به سرپرستی مشترک بنده از دانشگاه شیراز و پروفسور پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا انجام شد.
یادمان تاریخی تخت جمشید که به یادگار مانده از دوره هخامنشیان است یکی از آثار ثبت شده استان فارس در فهرست آثار جهانی است که در سال ۱۹۷۹ میلادی با شماره ۱۱۴ در یونسکو ثبت شد.
سلسله هخامنشیان از سال ۳۳۰ تا ۵۵۰ پیش از میلاد حکومت کردند.
مجموعه جهانی تخت جمشید در شهرستان مرودشت و در فاصله ۵۵ کیلومتری شمال شیراز واقع شده است.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید پیش از این با بیان اینکه تل آجری، دروازه شهر پارسه پایتخت گمشده هخامنشیان است، ابراز کرد: کاوش‌ها در این مجموعه ظرفیت‌های گردشگری تاریخی فارس را افزایش می‌دهد و از رازهای این تمدن سربرمی‌دارد.
حمید فدایی شامگاه پنجشنبه در جمع خبرنگاران با بیان اینکه سایت موزه‌ای موسوم به تل آجری مهمترین سند وجود شهر باستانی پارسه است، اظهار کرد: پارسه، شهری گمشده است که آن را پایتخت اصلی هخامنشیان می‌دانند و تل آجری، در حقیقت بازمانده دروازه این شهر است. تل آجری دروازه‌ای است که پیش از تخت‌جمشید و کاخ فیروزی که امروز به طور کامل تخریب شده، در محوطه شهر باستانی پارسه ساخته شده بود.
انتهای پیام
عناوین مهم :
