کسب و کار الکترونیکی را واژه‌ای به معنی انجام کسب و کار با استفاده از ارتباطات راه دور و ابزار‌های مرتبط می‌داند؛ او همچنین معتقد است که تجارت الکترونیکی به معنی انجام تجارت کالا و خدمات با استفاده از ارتباطات راه دور و ابزار‌های مرتبط است که نسبت به کسب و کار الکترونیکی از مفهومی محدودتر برخوردار است. به عنوان نمونه فرآیند ثبت و صدور مجوز، نام‌نویسی دانشجویان یا اداره یک دادگاه از جمله مواردی هستند که در مقوله کسب و کار الکترونیکی قرار می‌گیرند و در ارتباط با تجارت الکترونیکی نمی‌باشند.
با محدود شدن دو پلتفرم خارجی طی دو ماه گذشته، حمایت از کسب و کار‌هایی که در آن پلتفرم‌ها فعالیت می‌کردند و به نوعی آسیب دیدند مورد توجه قرار گرفت، در همین راستا اخیرا آیین نامه‌ای جهت حمایت از کسب و کارها و سکو‌های داخلی تصویب و رونمایی شد.
درباره جزیات این آیین نامه می‌توان گفت که شامل ۱۴ ماده و ۳۰ نوع حمایت‌های دولتی بوده و به اعتقاد وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گام بسیار بزرگ و بلندی برای حمایت از کسب وکار‌های اینترنتی به شمار میرود و اگر این مصوبه به شکل کامل اجرا شود حتما اتفاق بزرگی در کشور خواهد افتاد.
در همین راستا کیوان نقره کار- کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات- در گفتگو با ایسنا درباره آیین نامه حمایت از کسب و کار‌های دیجیتال اظهار کرد: اساسا آیین نامه‌های حمایتی در هر حوزه اعم از اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... کمک می‌کند و نیاز است دولت در سطح کلان هم این حمایت‌ها را از بدنه جامعه انجام دهد.
وی افزود: در یکی از بخش‌های این آیین نامه به تسهیل صدور مجوز اشاره شده است و افرادی که به سکو‌های داخلی می‌روند دارای مجوز هم می‌شوند، این مسئله کار را کمی سخت می‌کند، زیرا در فرآیند دریافت مجوز باید صلاحیت سنجی انجام شود و اینکه صرفا هرکسی با قرار گرفتن در پلتفرمی صاحب مجوز آن کسب و کار هم شود، به نظر می‌رسد که در آینده میتواند تبعاتی داشته باشد.
این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است که یکی از شاخص‌های دریافت مجوز بررسی صلاحیت فردی و شغلی مجموعه حقیقی و حقوقی است که سبب میشود این اتفاق رخ ندهد و در نتیجه تعداد زیادی شرکت داشته باشیم که ممکن است از هویت واقعی برخوردار نباشند.
نقره کار تشریح کرد: از دیگر مواردی که در این آیین نامه به آن اشاره شده ارائه خدمات پستی در کنار سرویس دهنده‌های مجازی است. در این زمینه باید توجه کرد مقداری خدمات پستی کشور ما فرسوده است و ناوگان پستی هم نیاز به بازسازی دارد، بنابراین این سوال وجود دارد که آیا پست میتواند با اضافه شدن این مقدار کسب و کار، به تنهایی پاسخگو باشد؟ اگر نباشد به نوعی لجستیک ما دچار مشکل میشود و در نتیجه نارضایتی هم نزد مردم به عنوان مصرف کننده و شرکت‌های مجازی به عنوان سرویس دهنده و ارائه کالا به وجود می‌آید.
وی با بیان اینکه مسئله مهم دیگر حفظ حریم خصوصی است، تصریح کرد: ماده ۱۱ این آیین نامه به بحث حفظ حریم خصوصی اشاره کرده است، ما باید این مسئله را درنظر بگیریم زمانی که کاربران به پلتفرم‌های داخلی می‌روند، مشخصات شخصی شرکت و کاربران روی آن قرار می‌گیرد و متأسفانه برخی از کاربران و کسب و کارها به سرویس دهنده‌های دولتی اعتمادی ندارند که بخواهند اطلاعات خود را در آن قرار دهند و به هرحال به نوعی از حریم خصوصی آن‌ها نه صرفا از دید امنیتی بلکه از نظر اقتصادی هم مطرح میشود.
این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرد: زمانی که کاربران در فضای پلتفرم‌های خارجی مانند اینستاگرام فعالیت می‌کنند، فضا عمومی است و بعد‌ها کاربر میتواند طبق مقررات ارائه خدمات مالیات را داشته باشند، ولی زمانی که کاربران در یک فضای پلتفرم داخلی فعالیت کنند، ممکن است، حریم خصوصی کسب و کار از بین برود.
نقره کار در ادامه سخنانش با بیان اینکه حفظ حریم و عدم دسترسی به اطلاعات کاربران جزو ماهیت و اساس کار پلتفرم‌ها است، تصریح کرد: نکته‌ای که دولت باید بر روی آن کار کند و بپذیرد این است که اگر زمانی محدودیت پلتفرم‌های خارجی برداشته شود، ممکن است بخشی از کاربران از سکو‌های داخلی با وجود ارائه امکانات خوب خارج شوند.
وی ادامه داد: در بخش دیگری از آیین نامه الزام شده که پلتفرم باید فضایی را ایجاد کند که آن مجموعه و کسب و کار تا ۷۰ درصد فالور‌های خود را در آنجا داشته باشند؛ این سوال وجود دارد که چگونه میشود یک کاربر به طور مثال با یک میلیون دنبال کننده حدود ۷۰۰ هزار نفر از آن‌ها را در پلتفرم داخلی داشته باشد؛ چنین مسئله‌ای نگران کننده است که یا کسب و کارها را به سمت و سوی تبلیغات سوق می‌دهد یا ممکن است از فالور و دنبال کننده فیک و جعلی استفاده کند؛ بنابراین درباره این بند می‌توان گفت که عملا شدنی نیست.
به اعتقاد وی در کل می‌توان گفت اگر همزمان فرهنگ سازی برای مردم ترویج شود و هزینه بسیاری که برای تشویق مردم به حضور و استفاده از پلتفرم‌های داخلی انجام میشود، به سمت و سویی برود که مزایا و معایب پلتفرم‌های داخلی و خارجی بیان شود و مردم خود تصمیم بگیرند که در کدام فضا باشند، قطعا استقبال بیشتر میشود.
این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه تخفیف و معافیت‌های مالی و مالیاتی برای هر کسب و کاری به عنوان تشویق باعث ترغیب به گسترش آن میشود، گفت: در این زمینه هم نکته‌ای وجود دارد و باید توجه کرد چقدر اطلاعات مالی خود را به پلتفرم ارائه کنیم یا اطلاعات مالی جدا از پلتفرم به ادارات مالیات داده شود. مسئله دیگر این است که این نوع معافیت‌ها و تخفیف‌ها سبب میشود شاهد شرکت‌های نو پدیدی باشیم که صرفا ایجاد شوند و دربازه زمانی دو ساله از خدماتی استفاده کنند و پس از این بازه بسته شوند و مشخص نشود که به چه چیزی رسیده اند و صرفا خواسته اند از این خدمات استفاده کنند؛ بنابراین باید نظارتی که دست و پاگیر و طولانی نیست وجود داشته باشد و از سوی دیگر عدم نظارت هم نباید سبب هرج و مرج شود.
نقره کار درباره تأثیر این آیین نامه در ایجاد و توسعه اشتغال، اظهار کرد: در این زمینه باید دید کسب و کار‌هایی که در فضای دیگر فعالیت می‌کند، چقدر در فضای پلتفرم‌های داخلی می‌توانند فعالیت کنند؛ بنابراین به عقیده شخصی تأثیرگذار است، اما نه در کوتاه مدت.
وی در پایان سخنان خود خاطر نشان کرد: پیشنهاد من برای تدوین این نوع آیین نامه‌ها این است که خوب است که بخش خصوصی و بخش فعالی که قرار است بعدا از این از آیین نامه منتفع شود در تدوین آن‌ها حضور داشته یا حداقل از آن‌ها مشاوره گرفته شود. یا نظرسنجی در این زمینه از کسب وکار‌ها در سطح کشور داشتیم که مشخص می‌شد آن‌ها چه نیاز‌هایی در پلتفرم‌های خارجی دارند و اکنون تمایل دارند در یک فضای دیگر برای آن‌ها برطرف شود و به نظرم تصمیم گیری‌ها باید با حضور خود کسب و کارها، تشکل‌ها و اصناف انجام شود.
عناوین مهم :
