چرا ایران با خام فروشی دچار مشکلات اقتصادی شده است؟
الفباخبر - گروه اقتصادی : پدیده خام فروشی به معنای فروش مواد معدنی یا کشاورزی به شکل مستقیم، نخستین و بدون طبقه بندی کالا، بسته بندی، تبدیل و تجزیه به کالاهای مشتق شده و بدون ایجاد یک زنجیره ارزش افزوده برای آن ماده معدنی یا کشاورزی است.
به گزارش الفباخبر ، غلامعباس ترکی به عنوان معاون دادستان کل کشور در ماه جاری عنوان کرد که خام فروشی خسارت‌های زیادی برای هر کشوری دارد. ضرر خام فروشی را سال‌های سال متحمل شده ایم.
متاسفانه هر بار نمونه‌های جدیدی به حجم بزرگ محصولاتی که خام فروخته می‌شوند، اضافه می‌شود. چرم خام، زعفران، پسته، مواد خام معدنی مانند سنگ آهن، سنگ‌های ساختمانی، کروم و مانند آن، کانی های معدنی، کانی‌های فلزی، روغن خام و کارکرده و ضایعاتی، پوست، چوب خام، پنبه، پشم خام و گل سرسبد همه اینها هم خام فروشی نفت و البته مواد پتروشیمی.
زباله‌های ایرانی را نیز که می‌توان با بازیافت، از آنها ثروت تولید کرد، به چینی‌ها سپرده اند. در چنین شرایطی روده و شکمبه و بادکنک چهارپایان هم خام فروشی می‌شود.
واقعیت آن است که کشورهای درحال توسعه به دلیل دسترسی نداشتن به تکنولوژی و روش‌های نوین برای تکمیل چرخه تولید در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و... به فروش مواد اولیه و خام موردنیاز کشورهای توسعه یافته روی می‌آورند.
خام فروشی به فروش آنچه پیش‌تر گفته شد، محدود نمی‌شود؛ بلکه در نگاهی دقیق‌تر می‌توان حتی فرار مغزها، نیروها و پتانسیل‌های انسانی را هم که از مهم ترین عوامل تولید محصول در اقتصاد به حساب می‌آیند، بخشی از خام فروشی دانست.
همه اینها زمانی تکان دهنده می‌شود که آمار نشان می‌دهد حدود ٩٠ درصد از منابع و ثروت‌های طبیعی ایران بدون عملیات تبدیلی به خارج از کشور صادر می‌شود.
بررسی‌ها نشان می دهد انجام مراحل تکمیلی جدید روی ذخایر معدنی تا ٣٠٠ درصد ارزش افزوده تولید خواهد کرد؛ فرایندی که نه تنها به نفع کشور است؛ بلکه برای سرمایه گذاران خارجی هم سود بزرگی خواهد داشت.
خام فروشی چیست؟
پدیده خام فروشی به معنای فروش مواد معدنی یا کشاورزی به شکل مستقیم، نخستین و بدون طبقه بندی کالا، بسته بندی، تبدیل و تجزیه به کالاهای مشتق شده و بدون ایجاد یک زنجیره ارزش افزوده برای آن ماده معدنی یا کشاورزی است.
کشورهای درحال توسعه و کمترتوسعه یافته با آن دست به گریبان هستند؛ به این دلیل است که محصولات کشاورزی و معدنی ما بدون بسته بندی و افزایش ارزش در چرخه صنایع تبدیلی و تکمیلی به شکل خام صادر می‌شوند و ارز حاصل از آن نیز یا صرف واردات کالاهای با ارزش افزوده بالا به کشور می‌شود - که در بلندمدت رابطه مبادله را به ضرر کشور ایران تغییر داده است - یا صرف هزینه جاری دولت می‌شود که تأثیری بر بخش حقیقی اقتصاد ندارد. این وضعیتی است که می‌توان با تغییر آن یعنی کاهش خام فروشی و انجام عملیات تبدیلی و تکمیلی روی این ذخایر، سالانه میلیاردها تومان ارزش افزوده و به ویژه اشتغال ایجاد کرد.
آریا صادق نیت حقیقی به عنوان دبیر سندیکای صنایع آلومینیوم دیروز گفت: معافیت از مالیات و ارائه جایزه صادراتی را از مشوق‌های در نظر گرفته شده برای صادرات است. در کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته برای تشویق تولید و صادرات محصول نهایی، ایجاد اشتغال و ارزش افزوده جایزه و برای خام فروشی جریمه در نظر گرفته می‌شود.
آنها به صادرکنندگان خود می‌گویند اگر می‌خواهید مواد خام صادر کنید باید جریمه پرداخت کنید.
در آنجا کالای میانی نه جریمه دارد و نه جایزه اما محصول نهایی جایزه دارد. در واقع بین منفی ۱۵ تا مثبت ۱۵ درصد فاصله وجود دارد؛ یعنی بین خام فروشی تا محصول نهایی مزیت قرار داده اند و برای منفعت خود به دنبال آن می‌روند و به همین دلیل مواد خام را نمی‌فروشند، اما جای تعجب دارد که ما چنین اقدامی انجام نمی‌دهیم. فاجعه اینجاست که یکی از صادرکنندگان نمونه ای که مدال بر گردن آن انداخته می‌شود صادرکننده مواد خام است!
انتهای پیام
عناوین مهم :
